8. TÜRKİYE EKMUD BİLİMSEL KONGRESİ, Antalya, Türkiye, 24 - 29 Kasım 2020, cilt.9, sa.1, ss.165
Giriş: Ekstrapulmoner tüberküloz; ülkemizde tüberküloz hastalarının
yaklaşık %30’unda görülür. Pott hastalığı olarak isimlendirilen vertebra
tüberkülozu; gelişmiş ülkelerdeki kemik ve eklem tüberkülozunun en
yaygın şeklidir. Pott hastalığı bel ağrısının nadir sebeplerinden olmasına
rağmen hastalığın başlangıcının sinsi seyretmesi, radyolojik bulguların
yavaş gelişmesi ve özgün semptomların olmaması tanıda gecikmelere
neden olmaktadır. Yeterli tedavi edilmezse ciddi sakatlıklara yol açabilen
bir hastalıktır. Vertebra tüberkülozu olan hastanın kliniğini, laboratuvar
bulgularını, tedavi ve sonuçlarını değerlendirmeyi amaçladık.
Olgu: Yirmi dört yaşında erkek hasta üç aydır olan sırt-bel ağrısı,
gece terlemesi, yirmi kilo kaybı yakınmasıyla beyin cerrahisi polikliniğine
başvurmuştu. Torakal lomber manyetik rezonans görüntülemesinde T11-
T12 vertebra korpuslarında paravertebral mesafelere ulaşan multiloküle
görünümde kontrastlanma gösteren kalın cidarlı loküle sıvı izlenmesi
üzerine spondilodiskit? apse? ön tanılarıyla nöroşirürji kliniğine kabul
edildi. Fizik muayenede genel durum orta, oryante koopere imiş. Alt
ekstremitede motor-duyu kayıp yokmuş. Laboratuvar testlerinde yatış
sırasında beyaz küre sayısı 15.100/ul (nötrofil %74, lenfosit %15, monosit
%7), hemoglobin 12,8 g/dl, platelet 515.000/ul, kreatinin 0,6 mg/dl, CRP
129 mg/l (sınır 5 mg/l), sedimentasyon: 49 mm/h, AST 33 U/l, ALT 80
U/l saptanmıştı. Beyin cerrahisi tarafından anterior korpektomi, apse
boşaltımı operasyonu uygulanan hastaya seftriakson ve metronidazol
antibiyoterapisi başlandı. Hasta enfeksiyon hastalıkları kliniğimize
devralındı. Hastanın brusella aglütinasyon testleri, ELISA IgM, IgG negatif
raporlandı. Hastanın yapılan PPD sonucu negatifti. Quantiferon sonucu
pozitif idi. Kontrol görüntülemede apse boyutları gerilemeyen hastaya
girişimsel radyoloji tarafından apse drene edilip, drenaj kateteri yerleştirildi.
Drenajlar sırasında alınan apse kültüründe üreme olmadı. Aside dirençli
basil görülmedi. Sitopatoloji sonucu; histiyositler, nötrofiller, lenfositler
görüldü. İltihabi nekrotik materyal tüberküloz ile uyumlu bulundu. Hastaya
vertebra tüberkülozu tanısıyla dörtlü antitüberküloz tedavisi başlandı. Apse
örneğinden gönderilen mikobakteri kültüründe Mycobacterium tuberculosis
üredi. Kontrol görüntülemede apse boyutlarında regresyon gözlenen hasta
poliklinik kontrolü önerilerek taburcu edildi.
Sonuç: Son yıllarda ekstrapulmoner tüberküloz olguları artmaktadır.
Çok değişik organ tutulumları yanında kemik eklem tüberkülozları
unutulmamalıdır. Tüberküloz tanı tedavide gecikme ve komplikasyonlar
nedeniyle gelişmekte olan ülkelerde ciddi bir sorun olmaya devam
etmektedir. Hastalara cerrahi planlanmadan önce özellikle endemik
bölgelerde tüberküloz ön tanılar arasında düşünülmelidir.
Anahtar Kelimeler: Ekstrapulmoner tüberküloz, Pott hastalığı, quantiferon