Sosyal Medyada Ünlülere Yönelik Nefret Söylemi: Twitter Üzerine Bir İnceleme

BİRİCİK Z.

Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, cilt.5, sa.10, ss.1403-1420, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

Yeni medyanın varlığı ile ortaya çıkan ve dijital ortamlar olarak tanımlanan sosyal medya platformları, kullanıcılara katılım hakkı ve ifade özgürlüğü sunmaktadır. Sıradan ya da tanınmış kişilerin kendilerini ifade ettikleri, duygularını ve düşüncelerini dile getirdikleri bu platformlar kamusal bir ağ olarak yaşamdaki yerini almaktadır. Sıradan insanların yanı sıra ünlüler de bu platformlarda oldukça sık paylaşım yapmakta ve bu platformlar üzerinden hayranlarına ulaşmaya çalışmakta aynı zamanda da duygu ve düşüncelerini paylaşmaktadırlar. Geniş bir hayran kitlesine ve takipçi ağına sahip olan ünlüler, zaman zaman yapmış oldukları paylaşımlarla kullanıcıların nefret dolu söylemlerinin hedefi olmaktadırlar. Bu çalışmada, kitlelerce tanınan ve bilinen ünlü kişilerin söyledikleri ile daha fazla dikkat çektikleri ve sosyal medyada; ünlerinden dolayı yoğun bir şekilde kullanıcılar tarafından maruz kaldıkları nefret söylemini ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu bağlamda da çalışmada, sosyal medyada kullanıcılarının ünlülere yönelik nefret söylemleri incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmada, 2022 Mart ayında Twitter!da gündem olan ünlüler ve onlara yönelik olarak atılan tweetler ele alınmıştır. Twitter !da trend topic (gündem)ler anlık olarak değiştiği için çalışma bir aylık süre içerisinde trend topic olan ve nefret söylemine maruz kalan ünlüler ile sınırlandırılmıştır. Çalışmada yöntem olarak nitel araştırma yöntemlerinden fenomonolojik yöntem, veri toplama tekniği olarak da içerik analizi kullanılmıştır. Bu kapsamda kullanıcılar tarafından trend topic olan ünlülere yönelik nefret içerikli tweetler amaçlı örneklem yöntemi ile seçilmiştir. Bu tweetler, diğer kullanıcıların yanıt, retweet ve beğeni sayıları bakımından ve nefret kategorisinde yer alan abartma/yükleme/çarpıtma, küfür/hakaret/aşağılama, düşmanlık/ savaş ve simgeleştirme söylemleri kapsamında ise içerik analizi çözümlemesine tabi tutulmuştur. Elde edilen bulgular ışığında, ünlülerin yapmış olduğu paylaşımlar ya da söylemlere yönelik kullanıcılar tarafından Twitter!da hakaret, aşağılama ve düşmanlık içeren nefret söylemlerine sıklıkla maruz kaldıkları sonucuna ulaşılmıştır.