Neoliberal Düzende Panoptik Denetim Tahayyülü: The Platform Filmi ve Düşündürdükleri

Creative Commons License

Köse H.

Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, sa.35, ss.5-31, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

The Platform filmi günümüz eşitsizlikçi neoliberal paylaşım düzenini panoptik denetim biçimiyle birlikte düşünmeyi gerektiren birçok metafor ve sembol içermektedir. Filmde tahayyül edilen tutukevi modeli, adeta neoliberal ekonomik sisteme göre biçimlenmiş bir dünyanın somut eğretilemesi gibidir. Toplam 333 katın bulunduğu denetim mekanında, üst kattakiler büyük bir açgözlülükle beslenebilirken alttakiler doğal olarak aç kalmaktadırlar. Bu acımasız düzeneği yönetip denetleyen asıl güçse göze görünmemektedir. Çalışma, söz konusu filmi neoliberal yaşama düzenini panoptik denetimle tahkim edilmiş sonuçları açısından irdelemeyi amaçlamaktadır ve bu bakımdan, neoliberalizm ve gözetim kavramları arasında dolaysız bir ilişki kurması bakımından önemlidir. Çalışmada ağırlıklı olarak göstergebilimsel yönteme ilaveten film çözümlemesi alanında sıklıkla başvurulan sosyolojik analiz türü kullanılmış ve sonuç olarak, hâkim neoliberal düzenin iktidarın disipline edici arzusuyla birleştiği noktada ortaya çıkan yıkıcı etkiler saptanmıştır. 

The movie titled The Platform contains many metaphors and symbols that requires reflection about today’s unequal neoliberal order by taking into account the panoptic model of control. The prison model envisioned in the movie is almost like a concrete metaphor for a world shaped according to the neoliberal economic system. In the place of control with a total of 333 floors, those on the upper floors greedily feed themselves, while those below naturally starve. The real power that manages and controls this ruthless mechanism is invisible to the eye. The study aims to examine the aforementioned movie with regard to the neoliberal living order in terms of its results reinforced by panoptic control and in this respect, it is significant in terms of establishing a direct relationship between the concepts of neoliberalism and surveillance. In the study, mainly semiotic method and in addition, sociological analysis, a frequently applied method in the field of film analysis were used and as a result the destructive effects that emerge at the point where the dominant neoliberal order meets the disciplinary desire of the power were found out.