Akademik Veri Yönetim Sistemi
5th International Open & Distance Learning Conference, Eskişehir, Türkiye, 28 - 30 Eylül 2022, ss.1-20
Bu çalışmada, Atatürk Üniversitesi Açık ve Uzaktan
Öğretim Fakültesi’nde okuyan öğrenciler için geliştirilen video ders çekim
türlerinin uzman bakış açısıyla değerlendirilerek incelenmesi amaçlanmaktadır.
Bu amaç doğrultusunda seçilen bir dersin bir ünitesi üzerinden hazırlanan
çeşitli video çekim türleri uzmanlara izlettirilerek hangi çekim türü ve
biçiminin daha faydalı olduğu yönünde inceleme yapılmıştır. Bu çalışmada nitel
araştırma yöntemlerinden tasarım tabanlı araştırma kullanılmıştır. Çalışma
grubunu 5 iletişim ve 5 öğretim tasarımı uzmanı olmak üzere toplamda 10 uzman
oluşturmaktadır. Seçilen uzmanlar mesaj tasarımı, öğretim tasarımı ve kurgu
aşamalarında çalışmış, hem video tasarımı hem de öğretim tasarımı kısmında
etkin kişilerden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak gözlem formu
kullanılmıştır. Uzmanlara Ata’nın
geliştirdiği (2020) “Görsel, İşitsel ve Öğretimsel Gözlem Formları”
gösterilerek form yeniden geliştirilmiş ve oluşan bu form aracılığıyla da video
tasarlanmıştır. Tasarlanan video uzmanlara izlettirilerek görüşleri alınmıştır.
Uygulama sürecinde çeşitli türlerde çekilmiş ve tasarımlanmış olan görüntüler
bir ünitede birleştirilerek uzmanlara sunulmuştur. “Dijital Ses ve Görüntü
Düzenleme Teknikleri” adlı dersin “Dijital Ses Ve Görüntü Düzenlemede Temel
Kavramlar” adlı ilk ünitesi için tasarlanan video, uzman görüşleri çerçevesinde
çıkan sonuçlara yönelik olarak sonrasında diğer ünitelere de
uygulanabilecektir. Bu dersin seçilmesinin sebebi ders içeriğinde tasarlanabilecek
çok fazla görsel olması ve uygulamaya yönelik konuların bulunmasıdır. Bu
özellikler dikkate alınarak ünite içeriğinin senaryosu oluşturulmuş ve video
çekimi sanal stüdyoda yapılmıştır. Video görsel
olarak çekim ölçekleri, derse eklenen unsurlar ve görüntü geçişleri başlıkları
göz önünde tutularak bu ünitenin içeriğine uygun olarak konulacak resim,
fotoğraf, arşiv video, animasyon ve yazı gibi içerikler tasarlanmıştır. İşitsel
olarak müzik ve söz başlığı altında incelemeler yapılmış ve ilgili kısımlara
eklenmiştir. Öğretimsel unsurlarda da yazılı ve çekicilik katan unsurlar
üzerinde durulmuştur. Video görüntüleri ve tasarlanan materyaller senaryoya
uygun olarak yerleştirilmiş ve video tasarımı gerçekleştirilerek örnek bir
video oluşturulmuştur. 7 aşamadan oluşan tasarım tabanlı araştırma olan bu
çalışmada öncelikle video dersin bir ünitesinin geliştirilmesi belli aşamalarla
gerçekleştirilmiş sonraki aşamalarda da ikinci geliştirilen video dersin
uzmanlara sunulması ve verilerin toplanması işlemleri gerçekleştirilmiştir. Uzman görüşleri ve gözlem formları aracılığıyla tasarlanan
video baştan sona kadar değerlendirilmiştir. Çekim ölçekleri başlığı altında
omuz, göğüs ve bel çekim kullanılmış, derse eklenen unsurlar başlığı altında
VTR, animasyon, fotoğraf, resim, hareketli infografi, yazı, giriş jeneriği, KJ,
kurum amblemi, intro (giriş-çıkış), doodle ve rol caption kullanılmıştır.
İşitsel unsurlar başlığı altında da müzik, ses ve efekt olarak değerlendirilmiş
ve videoda ilgili yerlere yerleştirilmiştir. Video öğretimsel unsurlar olarak
da yazılı ve çekicilik katan unsurlar diye iki başlık altında tasarlanmış ve
büyük ve küçük harf, okunabilirlik, düz yazı ve zıt renklerle birlikte
çekicilik katan unsurlara yer verilmiştir. Araştırmada çıkan sonuca
bağlı olarak uzman görüşleri ışığında daha sonraki çalışma için de 14 üniteye
uygulanabilmesi öngörülmektedir.