Atıf İçin Kopyala
Yıldırım S.
VETERİNER GENEL PATOLOJİ, Prof. Dr. KÜBRA ASENA TERİM KAPAKİN, Editör, Atatürk Araştırma Merkezi, Erzurum, ss.54-71, 2021
-
Yayın Türü:
Kitapta Bölüm / Ders Kitabı
-
Basım Tarihi:
2021
-
Yayınevi:
Atatürk Araştırma Merkezi
-
Basıldığı Şehir:
Erzurum
-
Sayfa Sayıları:
ss.54-71
-
Editörler:
Prof. Dr. KÜBRA ASENA TERİM KAPAKİN, Editör
-
Atatürk Üniversitesi Adresli:
Evet
Özet
•DEJENERASYONLAR
•Latince bozulma anlamına gelen dejenerasyon iç ve dış etkilerle doku ve ya organdaki hücrelerin canlılıklarını koruyarak fonksiyonlarının daha az aktif bir düzeye inmesi ve çeşitli yapısal değişikliklere uğramasıdır. Dejenerasyonlar genellikle; fiziksel (travma, yanık v.s.), kimyasal (alkalik ve ya asidik yanık), toksik (ağır metal ve ya bitki zehirlenmesi), enfeksiyöz ( bakteri, virüs), metabolizma bozuklukları (diyabet), vücutta madde birikimi (pigmenler) ve ikincil faktörler; düşük pH (asidoz, alkaloz), yüksek ateş, basınç farkı (hücre içindeki sıvı elektrolit dengesini bozan basınç değişiklikleri), hipoksi (anemi) sebebi ile oluşmaktadır. Dejenerasyonlar, hidropik dejenerasyon; hücrede sodyum pompası metabolizmasında meydana gelen bozukluktan dolayı hücre içine su alımının kontrolden çıkması ve hücrenin su alarak şişmesi ile karakterize dejenerasyondur. Hiyalin dejenerasyonu; hiyalin terimi hyalos yani camsı anlamına gelmektedir. Hücrenin hematoksilen-eozin ve ya PAS (periyodik asit shift) ile boyanmasında hafif pembemsi=eozinofilik renkte camsı bir halde görünmesi olayına hiyalinleşme denir. Bu durum fizyolojik olarak da gelişebilir. Fizyolojik hiyalinleşme olaylarından faklı olarak patolojik olarak sadece kas dokuda hücrelerin açık pembe, camsı bir görünüm alması olayıdır. Çoğunlukla nekrozla (Zenker Nekrozu ) sonuçlanır. Amiloid ve Amiloid Dejenerasyonu (amiloidozis); amiloid hücre dışında biriken, anormal bir proteindir. Bu proteinlerin ekstrasellüler olarak dokularda birikmesi olayına amiloidozis denir. Amiloidoz birçok organ ve sistemi etkileyen sistemik amiloidoz veya tek bir organda yerleşmesiyle lokal amiloidoz olmak üzere iki grupta incelenir. Sistemik amiloidoz; Birçok organ ve sistem amiloidozdan etkilenmiştir. Primer amiloidoz (AL protein=immunglobülin kaynaklı sistemik amiloidoz atipik amiloidoz); plazma hücrelerinden köken alan ve immunglobülinlerin hafif zincirlerinden oluşan AL(amyloid light chain) proteindir. Herhangi bir hastalıkla ilişkisi olmaksızın lenf yumruları, gasrto-intestinal kanal ve kariyovasküler sistemde amiloid toplanmasıdır. Sekonder Amiloidoz (AA protein kaynaklı sistemik amiloidoz, tipik amiloidoz); Tüberküloz, kronik plöritis, peritonitis purulenta, osteomiyelit ve metrit gibi uzun süren kronik enfeksiyonlardan devamlı antijenik uyarım altında kalınması ve ya romatoid artritis gibi enfeksiyöz olmayan kronik hastalıklarda doku yıkım ürünlerinin etkisiyle iç organlarda biriken amiloid tipidir. Lokal Amiloidoz; bir sistem ve ya bir organda amiloid birikmesi olayıdır. Keratinizasyon; Normal ya da patolojik olarak keratinin oluşmasına keratinizasyon denir. Keratin bozukluklarına diskeratoz denir. Normal keratinleşmenin olduğu yerlerde keratinizasyon normalin altında ise hipokeratoz; normalden fazla ise hiperkeratoz denir. Mukoid dejenerasyon, yapısında fibroz ve adipoz bağ doku bulunan organ ve dokularda özellikle bağ ve kas dokusunda hücrelerin dışında müsin benzeri bir oluşumun birikmesi ile buradaki hücreleri dejenere etmesi olayıdır. Fibrinoid Dejenerasyon; Fibrinoid (fibrinimsi), kollajenin bozulmasıyla şekillenen bir maddedir.Özellikle organ ve dokulardaki kan damarları duvarında ve bağ dokuda gelişir.
• METABOLİZMA BOZUKLUKLARI
• Yağ, protein, glikojen, lizozom ve kalsiyum metabolizması bozuklukları şeklinde sıralanmakadır. Lipidler (yağlar), vücutta nötral yağ (trigliserit) ve yağ asitleri ve ya fosfolipid, glikolipid, kolestrin ve esterleri gibi farklı yapılarda bulunurlar. yağ dejenerasyonu; parankim hücrelerinin sitoplazmasında sınırlı damlacıklar halinde nötral yağların (trigliseritler) anormal miktarda birikmesidir.