Basın Fotoğrafında Karar Anı: Dünya Tarihinde İz Bırakmış Politik Suikast Anlarının İkonik Fotoğraflara Dönüşmesi ve Toplumsal İnşası


Özkemahlı K. K., Gençcelep B., Mutlugün E.

Uluslararası İnsan ve Sanat Araştırmaları Dergisi, cilt.9, sa.4, ss.432-446, 2024 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu makalede, basın fotoğrafının tarihsel gelişim süreci ve toplumsal olayların kaydedilmesinin önemi kapsamlı bir şekilde ele alınmıştır. Basın fotoğraflarının toplumsal belleği yeniden ve ne şekilde inşa ettiği üzerine tespitlere yer verilmiştir. Fotoğraf gerçekliğin temsili özelliği bakımından basın dünyasında hızla yer edinmiştir. Görsel kanıt sunma özelliği, gündelik yaşamı yansıtma yeteneği fotoğrafa önemli bir rol kazandırmıştır. Magnum Photos gibi uluslararası fotoğraf ajansları, gündelik sosyo-kültürel yaşamı temsil etmede öncü olmuş ve dünya tarihinde öne çıkan önemli olayların fotografik temsillerini sunmuştur. Zaman içerisinde yaşanan politik suikastlar ve şiddet içeren olaylar, toplumsal hafızada derin izler bırakan ikonik fotoğraflarla belgelenmiştir. Bu tür fotoğraflar, sadece o anı yakalamakla kalmayıp aynı zamanda toplumların düşünce biçimlerini, sosyal hayatlarını ve siyasal yapılarını yeniden inşa edebilme gücüne sahiptir. Araştırmada Japonya Sosyal Demokrat Partisi lideri Inejiro Asanuma ve 35. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı John F. Kennedy suikastlarının yanı sıra 45. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald John Trump’a karşı girişimde bulunulan suikastlere ait görseller bu tür fotografik temsillere örnek olarak verilmiştir. Bu suikast anlarına ait fotoğrafların toplumlarda yarattığı şok etkisi, medya araçlarının yanı sıra popüler kültürle birlikte olayların sürekli hatırlanması ve bu temsillerin toplumun yeniden inşasında oynadığı önemli roller incelenmiştir.
Çalışmada, fotoğraf sanatının toplumsal olayların kaydedilmesi ve toplumsal hafızanın inşasındaki rolünü incelemek amacıyla; amaçsal örnekleme ve literatür taraması yöntemlerine dayalı nitel bir araştırma yöntemi benimsenmiştir. Araştırmanın odağında, özellikle toplumsal hafızada derin izler bırakan ikonik basın fotoğraflarına yer verilmiştir. John F. Kennedy, Inejiro Asanuma ve Donald John Trump suikastlarına ait fotografik temsiller, toplumsal belleğin yeniden inşasında fotoğrafın oynadığı kritik rolü anlamak açısından önemli örnekler teşkil etmektedir. Amaçsal örnekleme yöntemi, bu fotoğrafların bilinçli bir şekilde seçilerek incelenmesini sağlayarak, toplumların bu olayları nasıl hatırladığını ve fotoğrafların bu sürece nasıl katkıda bulunduğunu anlamayı hedeflemektedir. Araştırmanın teorik çerçevesi ise literatür taraması yöntemiyle oluşturulmuştur. Bu kapsamda basın fotoğrafçılığı ve toplumsal bellek ilişkisini ele alan akademik makaleler, alan ile ilgili kitaplar, uluslararası basın fotoğrafçılığına dair çalışmalar titizlikle incelenmiştir. Fotoğrafın görsel kanıt olarak işlevi ve basın dünyasındaki yeri üzerine yapılan çalışmalar araştırmanın temellerini oluşturmuştur.