Sürdürülebilir ve Çevre Dostu Uygulamaların Tüketici Sadakatine Etkisi


Ayrancı M., Aydemir A. F.

İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.12, sa.2, ss.589-603, 2025 (Hakemli Dergi)

Özet

 Amaç: Bu çalışma, yeşil lojistik ve sürdürülebilir uygulamaların tüketici sadakati üzerindeki etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Günümüzde çevre dostu stratejiler, yalnızca işletmelerin kurumsal sorumluluklarını yerine getirmelerine değil, aynı zamanda marka imajlarını güçlendirerek tüketici bağlılığını artırmalarına da hizmet etmektedir.

Yöntem: Araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli ile gerçekleştirilmiştir. Örneklem, amaçlı örnekleme yöntemiyle seçilen 500 tüketiciden oluşmaktadır. Veri toplama sürecinde “Yeşil Tüketim Farkındalık Ölçeği” ve “Marka Sadakati Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin normal dağılıma uygunluğu çarpıklık ve basıklık değerleriyle test edilmiştir. Demografik değişkenlere göre farklılıkları belirlemek için ANOVA, yeşil tüketim farkındalığının marka sadakati üzerindeki etkisini ölçmek için regresyon analizi uygulanmıştır.

Bulgular: Analizler, katılımcıların genel olarak orta düzeyde yeşil tüketim farkındalığı ve marka sadakatine sahip olduğunu göstermiştir. Cinsiyet açısından anlamlı farklılıklar gözlenmiş; kadınların hem yeşil tüketim farkındalığı hem de marka sadakati puanları erkeklere göre daha yüksek bulunmuştur. Ancak yaş, eğitim, meslek ve gelir düzeyi açısından anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Regresyon sonuçlarına göre, yeşil tüketim farkındalığının marka sadakati üzerinde pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı, ancak sınırlı düzeyde etkisi vardır (R²=0,038).

Sonuç: Araştırma, tüketici sadakatinin yalnızca çevre duyarlılığıyla değil, marka deneyimi ve diğer pazarlama unsurlarıyla da şekillendiğini ortaya koymaktadır. Markaların çevre dostu uygulamalarını iletişim ve kalite stratejileriyle desteklemesi, sadakati artırmada kritik rol oynamaktadır.