BİST-100 Fiyat Hareketlerindeki Yumuşak Geçiş Sürecinin Fourier KPSS Durağanlık Analizi ile Sınanması


Creative Commons License

YÜCE AKINCI G., AKINCI M., YILMAZ Ö.

Politik ekonomik kuram (Online), cilt.8, sa.1, ss.52-66, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 8 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.30586/pek.1415214
  • Dergi Adı: Politik ekonomik kuram (Online)
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.52-66
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmanın temel amacı, Borsa İstanbul (BİST-100) fiyat hareketlerindeki yumuşak geçiş sürecinin, fiyat hareketlerindeki sürdürülebilirliğin ve Etkin Piyasa Hipotezi’nin geçerliliğinin 1986:02-2023:11 dönemi itibariyle Fourier KPSS durağanlık analizi kullanılarak incelenmesidir. Bu amaç dahilinde öncelikle dikkate alınan değişken ADF, PP ve KPPS gibi geleneksel ve doğrusal durağanlık testlerine tabi tabi tutulmuş ve analiz bulguları BİST-100 değişkeninin seviye değerinde durağan olmadığını, belirli zaman dilimi içerisinde seride meydana gelen şokların süreklilik gösterdiğini ve serinin ortalama değerine yakınsayamadığını göstermiştir. Ardından BİST-100 fiyat hareketlerinin yumuşak geçiş süreci ve piyasanın etkinlik yapısı yapısal kırılmalara izin veren ve doğrusal olmayan durağanlık testi olan FKPSS analizi ile sınanmıştır. FKPSS analiz sonuçları BİST-100 fiyatlarının seviye düzeyinde durağan olduğunu, yapısal değişimlerin yumuşak geçiş süreçleriyle kendini gösterdiğini ve değişkende meydana gelen yapısal şokların uzun dönemli ortalama değerine yakınsama eğiliminde olduğunu, bir diğer ifadeyle BİST-100 fiyat şoklarının kalıcı olmaktan ziyade geçici olduğunu ön plana çıkarmıştır. Bu sonuç, ilgili dönemde piyasanın etkin olmadığını ve zayıf formda etkin piyasa hipotezinin reddedildiğini göstermiştir.
The main objective of this study is to examine the smooth transition process in Borsa Istanbul (BIST-100) price movements, the sustainability of price movements and the validity of the Efficient Market Hypothesis by using Fourier KPSS stationarity analysis for the period 1986:02-2023:11. For this purpose, firstly, the variable considered is subjected to conventional and linear stationarity tests such as ADF, PP and KPPS and the findings of the analyses show that the BIST-100 variable is not stationary at its level value, the shocks occurring in the series within a certain time period are persistent and the series cannot converge to its mean value. Then, the smooth transition process of BIST-100 price movements and the efficiency structure of the market are tested using FKPSS analysis, which is a non-linear stationarity test that allows structural breaks. The results of the FKPSS analysis reveal that BIST-100 prices are stationary at the level, structural changes are manifested by smooth transition processes and structural shocks in the variable tend to converge to the long-run average value, in other words, BIST-100 price shocks are temporary rather than permanent. This result shows that the market is not efficient in the relevant period and the weak efficient market hypothesis is rejected.