POLİTİK BECERİNİN İŞ TATMİNİ ÜZERİNE ETKİSİNDE PROAKTİF KİŞİLİĞİN ARACI ROLÜ


Açar O., Uçan F., Avci S. B.

HOCA AHMET YESEVİ 2. ULUSLARARASI BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR KONGRESİ, Erzurum, Türkiye, 6 - 08 Aralık 2019, ss.674-686

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Erzurum
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.674-686
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kurumların başarısında çalışanların işe karşı geliştirdiği tutum ve davranışların ne kadar önemli olduğu çeşitli araştırmalarla ispatlanmıştır. Bir kişinin işinden memnun olmasına sebep olan psikolojik, fizyolojik ve çevresel koşulların birleşimi olarak tanımlanan iş tatmini gerek özel sektör gerek kamu kurumları açısından önem arz etmektedir. Hiç şüphesiz çalışanın iş tatminini sağlamada kişisel özellikleri de etkilidir. Başkalarını iş yerinde etkili bir şekilde anlama ve başkalarının kişisel ve/veya örgütsel hedeflerini geliştirecek şekilde hareket etmelerini sağlamak için bu bilgiyi kullanma yeteneği olarak tanımlanan “politik beceri” ve çevresel değişmeyi etkileme eğilimi ve reaktif olmaktan ziyade proaktif davranışa girme eğilimini ifade eden “proaktif kişilik” özelliklerinin iş tatminini etkilediği varsayılmaktadır. Bu kapsamda çalışmanın amacı, bir devlet üniversitesindeki idari personelin politik becerilerinin iş tatmini üzerindeki etkisi açısından proaktif kişiliğin üstlenmiş olduğu aracı rolün belirlenmesi ve değerlendirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda Bateman ve Crant (1993)’ın tasarladığı “Proaktif Kişilik Ölçeği” ,Ferris vd. (2005)’ın tasarladığı, Özdemir ve Gören (2015) tarafından Türkçe’ye uyarlanan Politik Beceri Envanteri ve Minnesota İş Tatmin Ölçeği uygulanarak politik becerinin iş tatmini üzerine etkisinde proaktif kişiliğin aracı rolü saptanmıştır. Çalışma kapsamında bir devlet üniversitesinde görev yapan 246 idari personele anket uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 25.00 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Analizler sonucu elde edilen bulgulara göre politik beceri ve iş tatmini arasında anlamlı ilişki olduğu saptanmıştır. Ayrıca katılımcıların, politik beceri, iş tatmini ve proaktif kişilik düzeyleri, bazı demografik değişkenler açısından, anlamlı düzeyle farklılık göstermektedir. Sonuç olarak çalışanların iş tatmini düzeylerini artırabilmek için politik becerileri ve proaktif kişilik özelliklerinin geliştirilmesinin önemi ortaya çıkarılmıştır.

The importance of the attitudes and behaviors developed by the employees towards the success of the organizations has been proved by various researches. Job satisfaction, defined as the combination of psychological, physiological and environmental conditions that cause a person to be satisfied with her/his job, is important for both the private sector and public institutions. There is no doubt that the employee's personal characteristics are also effective in achieving job satisfaction. Politic skill is defined as the ability to effectively understand others in the workplace and to use this knowledge to enable others to act in a way that improves their personal / organizational goals. Proactive personality refers to the tendency to influence environmental change and the goal of engaging in proactive behavior rather than being reactive.“Political skills” and “proactive personality” characteristics are assumed to affect job satisfaction. In this context, the aim of the study is to determine and evaluate the role of the proactive personality in terms of the impact of the political skills of the administrative staff at a state university on job satisfaction. For this purpose, the “Proactive Personality Scale" designed by Bateman and Crant (1993), "Politic Skill Inventory" designed by Ferris et al. (2005) -adapted to Turkish by Özdemir and Gören (2015)- and Minnesota Job Satisfaction Scale were applied to determine the intermediary role of proactive personality in the impact of political skill on job satisfaction. A questionnaire was applied to 246 administrative staff working at a state university. The data obtained were analyzed using SPSS 25.00 program. According to the findings of the analyzes, a significant relationship was found between political skills and job satisfaction. Also, political skill, job satisfaction and proactive personality levels of the participants differ significantly in terms of some demographic variables. Consequently, the importance of developing political skills and proactive personality traits has been revealed in order to increase job satisfaction levels of employees.