Akademik Veri Yönetim Sistemi
2nd International Symposium for Finance, Banking and Insurance “Circular Economy, Sustainability and Financial Ecosystem”, Erzurum, Türkiye, 21 - 23 Aralık 2023, ss.83, (Özet Bildiri)
Son yıllarda dünyanın çeşitli bölgelerinde siyasi, jeopolitik ve askeri olarak önemli gelişmeler yaşanmaktadır.
Ülkeler ve bloklar arasında ortaya çıkan bu gelişmeler terör, vekil savaşları, yaptırımlar veya izolasyon gibi
sonuçlar yaratabilmektedir. Başta Amerika Birleşik Devletleri (ABD) veya Çin gibi süper güçlerin çok boyutlu
müdahaleleri ülkeler arasındaki ilişkileri ve/veya dengeleri değitirebilmektedir. Bu değişimler, uluslararası
arenada bazı ülkeleri jeopolitik avantajlarına bağlı olarak bölgelerinde diğerler ülkelere göre daha avantajlı duruma
getirebilmekte ve güçlendirebilmektedir. Bölgesel olarak siyasi ve jeopolitik olarak güçlenen ülkeler, mevcut
durumlarını doğru dış poltikalarla güçlendirmeye çalışmaktadır. Ancak ekonomik yönden yeterince gelişmemiş
olmaları bu ülkelerin daha etkin olmalarını engelleyebilmektedir.
Bu çalışma, siyasi ve jeopolitik risk düzeyinde ortaya çıkan değişimlerin, farklı jeopolitik düzeylere sahip
ülkelerin finansal piyasaları üzerindeki etkileri incelenmiştir. Bu amaçla dünya politikalarını yönlendirebilen ve
etkileyebilen ülkelerle, süper güçler arasında kutuplaşmış dünyada dengeleri daha hassas bir şekilde gözeten,
bölgesinde diğer devletlerden ayrışan/ayrışmaya başlayan ve geliştirdiği bölgesel/küresel bazda politikalarla
güçlenmekte olan ülkeler araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırma kapsamında Çin, Fransa, Almanya, İngiltere ve
Amerika Birleşik Devletleri, Brezilya, Endonezya, Hindistan, Suudi Arabistan, Türkiye ve Güney Afrika
devletlerinin 2002-2021 dönemine ait finansal piyasalar indeksi, politik risk indeksi ve jeopolitik risk indekslerine
ait veriler panel veri analizi ile incelenmiştir. Araştırmanın bulgularına göre Çin, Fransa, Almanya, İngiltere ve
Amerika Birleşik Devletleri’nden oluşan ülkeler grubunda jeopolitik riskteki artışlar finansal piyasaları pozitif
yönde politik riskteki artışlar ise negatif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Öte yandan Brezilya, Endonezya,
Hindistan, Suudi Arabistan, Türkiye ve Güney Afrika devletlerinden oluşan ikinci ülkeler grubunda ise jeopolitik
risk ve politik riskteki artışlar finansal piyasaları negatif yönde etkilediği tespit edilmiştir.