Osmaneli Mimarlık Mirası Üzerine Bir İnceleme


Kazaz E., Doğan İ. B.

Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, sa.7, ss.11-18, 2024 (Hakemli Dergi)

Özet

Osmaneli, Bilecik ilinin kuzeyinde bulunmaktadır. Bilecik iline bağlı olan bu ilçe batıda Bursa, doğuda Sakarya ve kuzeyde İzmit illeri ile komşu konumundadır. Üç farklı coğrafik bölgenin kesişiminde bulunan Bilecik ili ve Osmaneli ilçesi bölgenin tarihsel sürecinde önemli bir konuma sahiptir. Tarih boyunca farklı medeniyetlere ve devletlere ev sahipliği yapan bu bölge kültürel miras açısından da oldukça zengindir. Doğu-batı güzergahında önemli ticari ve dini yolların üzerinde olması, yaşam koşullarının daha rahat olması, iklim ve coğrafik özellikleri bölgenin uzun yıllardır yerleşim merkezi olmasını sağlamıştır. Tarihi milattan önceki dönemlere kadar giden bölgenin bu gibi özellikleri sayesinde kültürel miras varlıkları da çok sayıdadır. Taşınabilir kültürel miras zenginliği kadar bölgede bulunan taşınmaz kültürel mirası da bölge hakkında bilgi verici, dönemin özelliklerini ve yaşamını anlamaya yardımcı zenginliklerdir. Yapılan bu çalışmada Osmaneli ilçesinin eski yerleşim bölgesi olan ve kentsel sit alanı kapsamında bulunan mahalle ve bölgelerindeki sivil, dini ve kamusal mimarlık mirası ögeleri incelenmiştir. Bu kültürel miras ögeleri geçen yıllar içerisinde zaman zaman onarım, restorasyon ve sokak sağlıklaştırma projeleri ile günümüze ve geleceğe ulaştırılmaya çalışılmaktadır. Günümüzde yapılan çalışmalar ve koruma kararları ile bölgede bulunan çoğu geleneksel konutlar, farklı işlevlerde sivil mimarlık ürünleri ve anıtsal yapılar koruma altına alınmıştır. Çalışma kapsamında bu bölgede bulunan tescilli yapılar literatür kaynakları ve arşiv belgeleri eşliğinde incelenerek mevcut durumları ve geçirdikleri değişimler ortaya konmuştur.