Akademik Veri Yönetim Sistemi
PROF.DR.KENAN DEMİRAYAK ARMAĞANI, Prof. Dr. Selami BAKIRCI,Doç. Dr. İlknur EMEKLİ,Doç. Dr. Nurullah YILMAZ,Doç. Dr. Ahmet Hamdi CAN, Editör, Fenomen Yayınevi, Ankara, ss.97-112, 2025
Bu çalışma, Kur’ân-ı Kerîm’deki tekrarlı kıssa anlatılarında görülen biçimsel çeşitlilik ve anlam derinliğini ortaya koymayı hedeflemektedir. Özellikle Hz. İbrâhîm’e (a.s.) gelen melek misafirler kıssası, el-Hicr ve ez-Zâriyât sûrelerindeki tahkiye biçimleri üzerinden karşılaştırmalı olarak incelenmektedir. Aynı tarihî olaya atıf yapan bu iki sûre, kıssanın inşâ unsurları, sentaks düzeni, kelime tercihleri ve bağlamsal örgüleri bakımından dikkat çekici farklılıklar sergilemektedir. Çalışma, Kur’ânî kompozisyon ilkeleri ve sûrelerin hitap bağlamı göz önünde bulundurularak, aynı olayın farklı sûrelerde nasıl yeniden kurgulandığını çözümlemekte; anlatıcı bakış açısı, anlatı teknikleri ve semantik yoğunluklar üzerinden değerlendirmeler yapmaktadır. Yöntem olarak karşılaştırmalı anlatı çözümlemesi ve Kur’ânî narratoloji ilkeleri benimsenmiş; morfolojik unsurlar (fiil kipleri, zamir kullanımı, cümle yapıları) ile semantik boyut (tema vurgusu, duygusal ton, mesaj yoğunluğu) birlikte ele alınmıştır. Ayrıca sûrelerin nüzul bağlamı ve muhatap kitlesi dikkate alınarak anlam ve üslup farklılaşmalarının işlevsel nedenleri tartışılmıştır. Sonuçta Kur’ân kıssalarının sabit kalıplara indirgenemeyecek dinamik bir yapıya sahip olduğu, bu çeşitliliğin ilâhî maksat ve edebî estetik açısından bilinçli bir tercih olduğu ortaya konulmuştur. Böylece çalışma, Kur’ân kıssalarının çoğulcu anlatı evrenine katkıda bulunarak Kur’ân ilimleri, narratoloji ve Arap dili araştırmalarında yeni açılımlar sunmaktadır.
This study investigates the phenomenon of repetition in the Qur’ân, focusing on the structural variety and semantic depth that emerge in its narrative style. Specifically, it analyzes the story of Prophet Abraham’s angelic guests as recounted in Surahs al-Hijr and al-Dhâriyât, employing a comparative approach to narrative form and meaning. Although both chapters refer to the same historical episode, they diverge in terms of narrative construction, syntactic organization, lexical choices, and contextual framing. The analysis situates these differences within the broader principles of Qur’ânic composition and audience orientation, examining how the same event is re-narrated through distinct narrative techniques, perspectives, and semantic emphases. Methodologically, the study applies comparative narrative analysis and Qur’ânic narratology, with attention to both morphological features (verb tenses, pronoun shifts, sentence structures) and semantic dimensions (thematic focus, emotional tone, rhetorical intensity). Consideration is also given to the occasions of revelation and the audiences of the respective surahs in order to account for functional reasons behind stylistic variation. The findings demonstrate that Qur’ânic narratives cannot be reduced to rigid patterns but rather embody a dynamic structure shaped by divine intentionality. The study argues that this narrative plurality contributes to the Qur’an’s literary artistry and theological coherence, offering new insights for Qur’ânic studies, narratology, and Arabic linguistics.