MENA Toplumlarının Değer ve Ahlak Anlayışı


Yaşar M.

Ulusal Toplum ve Değişme Kongresi, Erzurum, Türkiye, 2 - 04 Haziran 2021, ss.213-227

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Erzurum
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.213-227
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

    Bütün toplumların karakteristik davranış kuralları mevcuttur. Toplumlar, bu kurallar çerçevesinde davranışları onaylamakta, itaat edenleri ödüllendirmekte ve itaat etmeyenleri cezalandırmaktadırlar. MENA (Middle East and North Africa) bölgesi çeşitli açılardan hem farklılık (gelişme düzeyi, sosyoekonomik düzey vb.) hem de benzerlik gösteren çeşitli ülkeleri kapsayan geniş bir coğrafi alandır. MENA’yı oluşturan coğrafi bölgelerdeki toplumların hemen hemen hepsinde, bireylerin davranışlarına yanıt (onaylama-onaylama, ceza ya da ödül), namus (onur) temelinde verilmektedir. Başka bir ifadeyle, MENA toplumlarında yapılan çalışmalar ve bu çalışmalardan elde edilen bilgiler, bölgenin baskın değer sisteminin ‘namus’ ile karakterize olduğunu ve namusla ilişkili olarak, toplumun kişiler arası görgü kuralları, öz bakım uygulamaları ile şekillendiğini öne sürmektedir. Dolayısıyla MENA toplumlarında ‘namus (onur)’ birincil değer sistemidir ve bireyler benliklerini bu değer sistemi çerçevesinde organize etmektedir. Bu toplumlar aynı zamanda namus kültürü (honor culture) olarak adlandırılmaktadır. Bu çalışmada, MENA toplumlarının değer yargılarının hem çerçevesini hem de içeriğini oluşturan ‘namus (onur) kültürünün' tanıtılması ve bu kültürlerde yapılmış çalışma sonuçlarının derlenerek aktarılması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: MENA toplumları, Namus kültürü, Değer, Ahlak.