Akademik Veri Yönetim Sistemi
ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERGİSİ, cilt.17, sa.3, ss.79-104, 2013 (Hakemli Dergi)
Bu çalışma kendine özgü biçemiyle Türk Edebiyatı’nın önde gelen isimlerinden biri olmayı başaran Adalet Ağaoğlu’nun “Karanfilsiz” adlı hikâyesini Eleştirel Söylem Biçembilim açısından çözümlemeyi hedefler. Eleştirel Söylem Biçembilim edebî ya da edebî olmayan, yazılı ve aynı zamanda da sözlü metinleri inceleyen, bir metnin algılanmasını etkileyen dilsel özellikleri, biçimleri ve yapıları belirlemeyi amaçlayan, metnin yüzeysel yapısında ya da yazarların seçtikleri dil kullanımlarında saklı ideolojileri inceleme yöntemleri sunan ve bu yöntemler aracılığıyla metinlere içkin ideolojilere, tutumlara, değerlere ve dünya görüşlerine yoğunlaşan bir yaklaşım olarak tanımlanabilir. İlk olarak M.A.K. Halliday’in ileri sürdüğü bu yöntem John Haynes tarafından geliştirilmiştir. Haynes’ın Eleştirel Söylem Biçembilim modeli 11 alt başlıktan oluşmaktadır. Çalışmada “Karanfilsiz” bu 11 alt başlığa göre incelenmiş ve yazarın kamyon kasalarını süsleyen bir bireyin yaşamından yola çıkarak toplumun içinde bulunduğu durumu ya da atmosferi yansıtmayı amaçladığı bu hikâyesinde, bu durum ya da birey hakkındaki kendi duygu ve düşüncelerini nasıl sunduğu ve hangi biçemsel seçeneklerden yararlandığı açığa çıkarılmaya çalışılmıştır
This study aims to analyze the short story “Karanfilsiz” by Adalet Ağaoğlu who manages to be one of the leading figures of Turkish Literature with her distinctive style in terms of Critical Discourse Stylistics. CDS can be defined as an approach that analyzes literary or non-literary, written as well as spoken texts, aims at identifying linguistic features, forms and structures which affect the perception of a particular text, presents methods for analyzing the ideologies hidden in the surface structure of the texts or in writers’ particular choices of language use and through these methods focuses on ideologies, attitudes, values and worldviews implicit in the texts. Firstly developed by M.A.K. Halliday this method was advanced by John Haynes. Haynes’ model is composed of 11 subtitles. In the study “Karanfilsiz” was analyzed according to these 11 subtitles and in the short story in which the writer aims at reflecting the social atmosphere or condition based on the life of an individual who decorates truck haulages, how the writer presents her own emotions and ideas about this condition or the individual and which stylistic choices she makes use of are attempted to be revealed.