Akademik Veri Yönetim Sistemi
6. Uluslararası 17. Ulusal Hemşirelik Kongresi, Ankara, Türkiye, 19 - 21 Aralık 2019, ss.417
MULTIPLE SKLEROZLU HASTALARDA ÖZ-YETERLILIK VE SAĞLIK KONTROL ODAĞI
ARASINDAKI İLIŞKI
Afife Yurttaş1
, Serpil Özmen2
, Elif Kant3
, Reva Balcı Akpınar1
1
Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi
2
Atatürk Üniversitesi Narman Meslek Yüksekokulu
3
Atatürk Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu
Amaç: Bu araştırma; multiple sklerozlu hastalarda öz-yeterlilik ve sağlık kontrol odağı arasındaki ilişkinin
incelenmesi amacıyla yapıldı.
Yöntem: Araştırma Atatürk Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde multiple skleroz
tedavisi gören 115 hasta ile yürütüldü. Araştırmanın verileri 15 Nisan -30 Temmuz 2018 tarihleri arasında;
tanıtıcı bilgi formu, Öz-yeterlilik ölçeği ve Çok Boyutlu Sağlık Kontrol Odağı Ölçeği ile toplandı. Veriler
SPSS 17.0 for Windows programında, Frekans ve Yüzde, t testi, Tek Yönlü Varyans Analizi, Pearson
korelasyon analizi, Cronbach alfa güvenilirlik analizi ile değerlendirildi.
Bulgular: Multiple skleroz tedavisi gören hastaların Öz-yeterlilik Ölçeği puan ortalamaları 78.58±16.77,
Çok Boyutlu Sağlık Kontrol Ölçeği puan ortalamaları 75.07±12.85 olarak bulundu. Çok Boyutlu Sağlık
Kontrol Odağı Ölçeği iç sağlık alt boyutu ve öz yeterlilik ölçeği alt boyutları arasında pozitif yönde anlamlı
bir ilişki olduğu (p<0.05), ancak iki ölçek ve diğer alt boyutlar arasında anlamlı bir ilişki olmadığı tespit
edilmiştir (p>0.05).
Sonuç: MS’li hastaların öz yeterlilik ve sağlık kontrol odağı ile yaş, cinsiyet, çalışma durumu, gelir durumu,
kaç yıldır MS hastası olduğu, hastalık süresince eğitim alma durumu ve bir diyet uygulama arasında ilişki
belirlenmemiştir Hastaların öz-yeterliliklerinin ortanın üzerinde olduğu, İç kontrol odağı arttıkça öz-etkiliğin
arttığı ve eğitim düzeyinin artmasının bunu olumlu etkilediği sonucuna varılmıştır. Ayrıca MS’ lı hastaların
davranışı başlatma, sürdürme, tamamlama puan ortalamaları engellerle mücadele puan ortalamalarından
daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Multiple Skleroz, Öz yeterlilik, Sağlık kontrol odağı, Hemşire