XII. Tarım Ekonomisi Kongresi, Isparta, Türkiye, 25 - 27 Mayıs 2016, ss.223-229
Türkiye’de yıllık süt üretimi yaklaşık 17 milyon ton civarındadır. Ortadoğu ve Kuzeydoğu
Anadolu Bölgelerinde süt üretimleri sırasıyla 1 milyon ton ve 2,25 milyon ton düzeyindedir.
TRA1 bölesinde bulunan Erzurum, Erzincan ve Bayburt illerinde 2014 yılı itibariyle süt üretimi
yaklaşık 0,85 milyon ton olarak gerçekleşmiş ve Türkiye süt üretiminin yaklaşık %5’ni
sağlamıştır. Bu iller geniş çayır ve mera alanına sahip olmasına karşın, yıllın yarısının kış
olması, ekstansif tarımın bölgede hâkim olması, soğuk süt zincirinin yerinde ve zamanında bir
pazarlama kanalı olarak yaygın olmamasından dolayı süt üretim miktarı istenilen seviyede
değildir. Bu bağlamda; bu üç ilde süt üretiminde bulunan tarımsal işletmelerde stokastik sınır
modeli kullanılarak etkinlik değerleri elde edilmiş ve daha sonra kesir logit ve probit modelleri
kullanılarak etkinlik değerlerine etki eden işletme ve işletmeciye ait sosyo-demografik faktörler
belirlenmiştir. Stokastik frontier modelinde translog üretim modeli Cobb-Douglas üretim
modeline dönüştüğü test sonucunda belirlenmiş ve bu üretim modelinde ölçek esnekliği 1’den
büyük belirlenerek ölçeğe göre artan getiri olduğu saptanmıştır. Dolayısıyla, faktör artış oranı
süt üretim artış oranın altında olduğu ve yetersiz kaldığı durumu göstermektedir. Ayrıca
etkinliğe etki eden sosyo-demografik faktörlerin çoğunluğu istatistiki açıdan önemli
bulunmuştur. Bu faktörlerin birim etkileri kesir logit/probit modelinden türetilmiştir.