Parion Studies III Propontis ve Çevre Kültürleri - Propontis and Surrounding Cultures, Vedat Keleş, Editör, Ege Yayınları, İstanbul, ss.467-494, 2020
2005
yılından itibaren kazı çalışmaları gerçekleştirilen Parion Antik Kenti’nde 8
farklı alandan, özellikle de kentin Güney-Tavşandere Nekropolisi’nden, Roma
İmparatorluk Dönemi’ne ait çok sayıda pişmiş toprak figürin ele geçmiştir.
Zengin bir tipoloji ve ikonografik çeşitliliğe sahip bu figürinler, bugüne
kadar yapılan çalışmalarda genel anlamda Müze koleksiyonlarında yer alan ve ele
geçtikleri kontekstler hakkında kesin bilgi sahibi olunamayan eserler ve
Propontis ortak paydalı birçok merkezden ele geçen benzer özelliklerdeki pişmiş
toprak figürinlerin tanımlanması ve tipolojik-ikonografik değerlendirmeleri
hakkında da önemli bilgiler elde edilmesine olanak sağlamaktadır. Birçok farklı
tip ile birlikte aynı tipin farklı alt jenerasyonlarını da içerisinde
barındıran Parion koroplastik konteksti sayesinde Propontis ve çevre kültürleri
genelindeki koroplastik eserlerin değerlendirilebilmesi anlamında önemli
veriler elde edilmiştir. Antik kentte 2004-2013 yılları arasında ele geçen Roma
Dönemi pişmiş toprak figürinleri, daha önce “Parion Antik Kenti Roma Dönemi
Terrakotta Figürinleri (2004-2013)” başlıklı doktora tez çalışmasında
değerlendirilmiştir. Bu çalışmada da, bahse konu figürinlerden Tanrısal-Mitolojik Dinsel İçerikli
Figürinler içerisinde yer alan ve seri üretim verileri sunan tipler ele
alınmıştır. Buluntu yoğunluğu sayesinde,
Parion koroplastiği odaklı genel değerlendirmelerle, Parion Roma Dönemi
terrakotta figürinlerinin, Roma Dönemi koroplastik sanatına, üretim şeması, sri
üretim, tipoloji ve ikonografi açısından katkısı ortaya konulmaya
çalışılmıştır.
A
great number of terracotta figurines belonging to the Roman Empire Period have
been found from 8 different areas, especially from the Southern-Tavşandere
Necropolis, in the Parion Ancient City where continuous excavation has been
carried out since 2005. These figures with a rich typology and iconographic
diversity enable to obtain important information about findings that have
generally been found in the studies carried out so far in the museum
collections and have no precise knowledge about the contexts in which they were
obtained, and also about identification of terracotta figurines of similar
characteristics found from many centres with Propontis as common ground as well
as their typological-iconographic evaluations. Thanks to the Parion coroplastic
context, which contains many different types as well as different
sub-generations of the same type, important data have been obtained in the
meaning that the coroplastic findings of Propontis and the environmental
cultures can be evaluated. The Roman Period terracotta figurines found in
Parion between 2004-2013 excavation season were previously evaluated in Ph. D.
Dissertation entitled “Terracotta
Figurines from Ancient Parion (2004-2013)”. In
this study, among the aforementioned figurines, the types that are presenting
serial production data included in Divine-Mythological Religious Figurines are
discussed. Thanks to the multiplicity of the findings, with the general
evaluations focused on the Parion, the contribution of Parion Roman Period
terracotta figurines to the coroplastic art of the Roman Period in terms of
production scheme, serial production, typology and iconography was tried to be
revealed.