Eski Çağ’da Erzurum: Horasan - Köprüköy - Pasinler Yol Ağı ve Kuzey - Güney Rotaları


BİNGÖL B., GÜNAŞDI Y.

Manas Journal of Social Studies, cilt.13, sa.4, ss.1495-1518, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 13 Sayı: 4
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.33206/mjss.1534654
  • Dergi Adı: Manas Journal of Social Studies
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.1495-1518
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Genel görüntüsü ile bir plato olan Erzurum ilinde Geç Kalkolitik Çağ’a kadar yerleşim yerlerinden pek söz edilemez. İlk Tunç Çağı’ndan itibaren bölgede artan nüfus yoğunluğu arkeolojik merkezler üzerinden de takip edilebilmektedir. Bu süreçte bölgedeki siyasi oluşumlar zorlu arazi şartlarına ve iklim koşullarına uyum sağlamak için uğraş vermişlerdir. Ulaşımı kolaylaştırmak için yol ağları oluşturmuş ve bu yol ağları üzerine kaleler, gözetleme kuleleri ve höyükler inşa etmişlerdir. Bu çalışmada Erzurum ilinin doğusunda bulunan Horasan, Köprüköy ve Pasinler ilçeleri üzerinde doğu - batı eksenli uzanan Eski Çağ yol ağı ve bu yol ağından kuzeye ve güneye açılan yollar çalışılmıştır. Ayrıca yol ağları üzerindeki arkeolojik merkezler belirlenerek, tarihlendirilmeleri yapılmış ve stratejik önemleri vurgulanmıştır. Aynı zamanda bölgedeki yazıtlarda geçen yer adlarının lokalizasyon önerileri de bu yol ağları üzerinde gösterilmiştir. Çalışmamızda bütün bu veriler detaylı harita üzerinde işaretlenmiştir.
Erzurum province, which has a plateau characteristic with its general appearance, had few settlements until the Late Chalcolithic Age. The number of archeological centers in the area indicates a rise in population density since the Early Bronze Age. During this period, the political structures in the region found it difficult to adjust to the challenging topography and harsh weather conditions at that time. They created road networks to facilitate transportation and built castles, watchtowers, and mounds on these road networks. This study examined the Ancient Age road network extending on the east - west axis in Horasan, Köprüköy, and Pasinler districts in the east of Erzurum province and the roads leading north and south from this road network. In addition, the archaeological centers on the road networks were identified and dated, and their strategic importance was emphasized. At the same time, the localization suggestions of the place names mentioned in the inscriptions in the region are also shown on these road networks. Our study's extensive maps display all of these findings.