Akademik Veri Yönetim Sistemi
66. Türkiye Jeoloji Kurultayı, Ankara, Türkiye, 1 - 05 Mayıs 2013, ss.106-107
Obsidyen, doğal yollarla oluşan volkanik kökenli bir cam türüdür. Lavın kristalleşmeden yüksek hızda soğuması ile oluşmaktadır. Genellikle felsik lav akıntılarının, soğumanın hızlı olduğu kenar bölümlerinde bulunmaktadır. Türkiye'de en önemli iki obsidyen kuşağından biri olan Doğu Anadolu (Erzurum ve Kars yöresi) Bölgesi obsidyen yataklarıdır. Ana hatlarıyla Erzurum-Kars Platosu'na tekabül eden volkanik saha, obsidyen yatakları bakımından zengin bir potansiyele sahiptir. Doğu Anadolu Bölgesi'nin çarpışma kökenli riyolitik volkanizmaya ev sahipliği yapan kesimlerinde yüzeylenen obsiyenler, Miyosen ve Pliyosen yaşlı riyolitik bileşimdeki felsik lav akıntılarının kenar bölümlerinde hızlı soğuma nedeniyle kristalleşememiş bölümlerinde oluşmaktadır.
Erzurum Bölgesi'nde; Pasinler ve çevresindeki mevkilerden Büyükdere, Kotandüzü ve Çalyazı köyleri ve civarlarında yataklara rastlanmaktadır. Palandöken Dağı'nın güneybatı kesiminde Başköy civarında yapılan araştırmalarda Palandöken Dağı kaynaklı obsidyen yataklarının varlığı tespit edilmiştir. Siyah renkli obsidyenlerin varlığı Erzurum'un batısında kalan Söğütlü Köyü'nün kuzeyinde yer alan tepelik alanda görülmektedir. Kars yöresindeki obsidyen yataklarının en önemlileri ise, Sarıkamış ve civarında konumlanmıştır. Bu bölgedeki obsidyen yatakları tektonik bir dağ silsilesi olan Allahuekber Dağları'ndan beslenmiştir. Bölgede; Aras Nehrinin bir kolu olan Keklik Deresi'ndeki yataklardan alınan obsidyenin kaliteli, parlak, ağırlıklı olarak siyah ve kahverengi renkten oluştuğu, Kağızman Yöresinde Yağlıca Dağı civarında yer alan yataklardan alınan obsidyen örneklerinin ise genellikle siyah renkte olduğu görülmektedir.
Obsidyen, paleolitik'ten günümüze kadar kullanım alanı bulan ve "Dünya Doğal Mirası" olarak koruma altına alınan, Anadolu kültür tarihinde ve jeolojik yapısında önemli bir mineraldir. Kristal yapıda olmadığından, keskin kenarları, moleküler inceliğe ulaşabilmektedir. Bu özelliğinden ötürü eski çağlardan beri çok çeşitli kesici ve delici alet yapımında kullanılmaktadır. Obsidyenler, bölgede başta süstaşı ve takı yapımında olmak üzere, tıp, inşaat gibi pek çok sanayi alanında kullanım alanı bulmaktadır ve ülke ekonomisine önemli katkılar sağlamaktadır. Bu çalışmada; Doğu Anadolu (Erzurum ve Kars yöresi) Bölgesi obsidyen yatakları ve Kars'ın kuzeybatısında yer alan Şenkaya-Gaziler yöresindeki Kızılkilise Yaylasında geniş bir alana yayılmış olan obsidyenler incelenmektedir.
Obsidian, a volcanic glass is a type of natural means. With high-speed cooling crystallization consists of lava. Generally J'elsic lava flows, rapid cooling is that the edge parts. Eastern Anatolia in Tıırkev, which is one of the two most important obsidian generation (Erzurum and Kars region) in obsidian beds. Corresponding to the outline of the Erzurum-Kars Plateau volcanicfield, has a rich potential in terms of obsidian deposits. Rhyolitic volcanism in Eastern Anatolia Region, which houses parts of the collision-based cropping obsiyenler, Miocene and Pliocene rhyolitic composition due to rapid cooling offelsic lavaflows kristalleşememiş edge portions consist of sections.
Erzurum Region; Pasinler positions in and around the Büyiikdere, Kotandüzii and Çalyazı deposits found in the villages and in the vicinity. Palandöken Mountain in the soutlnvestern part of Palandöken studies from around Baş köy obsidian outcrops have been identified. The presence of obsidian black color hilly area of Erzurum is located in the north n est part of the village of Söğütlü. The most important of obsidian deposits in the province of Kars. located in and around Sarıkamış. Tectonic obsidian deposits in this region are a mountain range mountains fed Allahu Akbar. Region, Partridge Brook is a tributary of the Aras River deposits of obsidian from the high-quality, glossy, mainlv composed of black and bro\\ n colors, Kagizman Region obsidian samples from deposits in the vicinity of Mount Gudgeon is usuallv black in color observed.
Obsidian, which find Palaeolithic to the preseni day, and the «IVorld Natural Heritage» taken under the protection of the Anatolian cııltural history and geological structure. an important mineral. Crystal structure, there is no sharp edges, molecular fineness can be reached. Due to this property, since ancient tinıes used to make a wide variety ofcııtting andgrinding tools. Obsidian in the region, particularlv in the gem and jewelry making, medicine, and find use in a variety of industries such as construction and provide significant contributions to the country>s economy. İn this studv, the Eastern Anatolia (Erzurum and Kars region) in beds and Kars to the northwest of obsidian Senkaya-Veterans Kızılkilise Plateau region \\ith a broad range of obsidian examined.