Geleneksel Türk Halk Müziği Uzun Hava Türlerinden Olan Maya’ların Makamsal Analizi


Creative Commons License

Şen Y., Akbaş E.

Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt.25, sa.2, ss.599-618, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Mayalar belirli bir seyri ve dizisi olan ezgi kalıplarıyla Doğu ve Güneydoğu

Anadolu’da serbestçe söylenen bir türdür. Bu araştırmanın amacı; Türk halk müziğimizin

sözlü eserlerinden olan Maya türündeki uzun havaların seyir özellikleri bakımından

incelenmesi ve değerlendirilmesidir. Araştırma, geleneksel Türk halk müziği uzun hava

türlerinden Maya türüne yönelik ezgi özelliklerinin saptanması amacına yönelik betimsel ve

karşılaştırmalı bir araştırma olup, tarama modeli ile yapılan bir çalışmadır. Araştırmada

farklı yörelere ait TRT THM uzun hava repertuvarında on sekiz adet Maya tespit edilmiş ve

bir Maya’nın ses verisine ulaşılamadığından, on yedi adet maya türü uzun hava ile

sınırlandırılmıştır. TRT THM uzun hava repertuvarında repertuvar numarası ve ismi olan

fakat notalarına ulaşılamayan on üç adet Maya örneği ise ses verileri bulunup dinlenerek

araştırmacılar tarafından notaya alınmıştır. Araştırma sonucunda, Mayaların seyir

özelliklerinin genel olarak Hüseyni dizisinde olduğu, 17 eserden 13’ünün Hüseyni, 2’sinin

Basit Gülizar, 1’inin Gerdaniye ve 1’inin Hicaz dizisinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.