Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, sa.71, ss.479-489, 2021 (Hakemli Dergi)
Dokumacılık, insanlık tarihinin başlamasıyla
birlikte ihtiyaç doğrultusunda ortaya çıkan ve
günümüzde de varlığını devam ettiren, zamanla
üzerinde yer alan motifleriyle bir kültür birikimini
bünyesinde barındıran el sanatlarındandır. Motif,
toplumların yaşam kültürleri, duygu, düşünce ve
inançlarını yansıtan, resim-yazı esaslı alfabelerin
sembollerle ifade biçimidir. DNA’lar, insanların
biyolojik şifrelerini bünyesinde taşırken, motifler
de geçmişten günümüze gelen kültürün şifrelerini
barındırmakta olup, bu özelliğiyle geçmişle bugün
arasında bir köprü görevi görmektedir.
Dokumalarda yer alan motifler değişik
sınıflamalar yapılarak gruplandırılmaktadır. Bu
gruplardan biri de sembolik motiflerdir.
Çalışmanın konusunu, Doğu Karadeniz
Bölgesi’nde yapılan saha çalışmaları sırasında
tespit edilen bazı dokumalarda yer alan sembolik
motiflerden olan ibrik, kandil ve mihrap motifi
oluşturmaktadır. Bu motifler genellikle inançlarla
ilişkilendirilmiş ve bilimsel çalışmalarda da
görüldüğü üzere, İslam dininde olduğu gibi diğer
bazı dinlerde de aynı anlamlarla kullanıldığı
bilinmektedir.
Çalışma kapsamında tespit edilen dokumların
fotoğrafları çekilip, üzerinde yer alan ibrik, kandil
ve mihrap motifi incelenmiş ve görsel ve
çizimlerle desteklenmiştir.