KAZAK HALK EDEBİYATINDA HOCA NASREDDİN


Creative Commons License

Bulut M.

NASREDDİN HOCA, Doç. Dr. İbrahim Ethem Arıoğlu; Öğr. Gör. Dr. Özlem Aydoğdu Atasoy, Editör, IHLAMUR, İstanbul, ss.265-275, 2025

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2025
  • Yayınevi: IHLAMUR
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Sayfa Sayıları: ss.265-275
  • Editörler: Doç. Dr. İbrahim Ethem Arıoğlu; Öğr. Gör. Dr. Özlem Aydoğdu Atasoy, Editör
  • Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türk Dünyasında Nasreddin Hoca, Molla Nasreddin, Nasreddin Efendi, Nasirdin Efendi, Nasredin Hoco, Koja Nasreddin, Nusreddin Hoca, Nasradin, Nasır Hoca, Nasiruddin Hoca, Nasreddin Huca, Huca Efendi, Hocanasriddin, Nasriddin Apandi, Huca, Cuha, Djufa. adlarıyla bilinen Nasreddin Hoca, Kazaklar arasında Kazakçanın fonetik özelliklerine uygun olarak Kocanasır adıyla adlandırılır. Kocanasır, tüm Türk boylarına ortak şahsiyettir ve onunla ilgili fıkralar ise Türklerin ortak mirasıdır. Kocanasır’ın ismi Türkçe hariç Yunanca, Romence, Sırpça, Volgaca, Karkasça, Arapça, Farsça ve Çince yazıtlarında da karşımıza çıkmaktadır. Bilimsel verilere göre, tüm dünyada yirmi dört milletin kendi Nasreddin Hocası vardır. Ayrıca günümüzde Kocanasır’ın ibretli hikâyelerinin birçok dile çevrilmesi sonucu onu tanımayan yoktur. Tüm dillerdeki fıkralarda Kocanasır, bütün hayatını insanlara doğru yolu göstermeye çalışmış, ahlak ve öğreti dolu vaazlar vermiş bir şahsiyettir. Türk boylarının ise hiciv üstadıdır. Modern edebiyatta ironi ve alaycılık türünün kurucusu olarak kabul edilir. Onun sözleri halk arasında o kadar yaygınlaşmıştır ki, her devirde Kocanasır suretinde komik fıkralar anlatılmıştır. Toplumun ve hayatın zorluklarını kahkahayla aşan Kocanasır, bazen bilge, bazen aptal, bazen saf, bazen kurnaz, bazen de sivri dilli bir hocadır.