Akademik Veri Yönetim Sistemi
Kesit Akademi Dergisi, sa.37, ss.15-26, 2023 (Hakemli Dergi)
Öz: Bu çalışmada, dünyanın en eski sanat dallarından biri olan tiyatro sanatının türlerinden halk tiyatrosunun iki temsilcisi ele alınarak incelenmeye çalışılacaktır. Çalışmada, Geleneksel Halk Tiyatrosu’nun Avrupa temsilcilerinden olan Commedia dell’Arte ve Anadolu coğrafyasının temsilcilerinden olan Köy Seyirlik Oyunları’nı inceleyerek karşılaştırılmaya çalışılacaktır. Çalışmada, öncelikle İtalyan Halk Tiyatrosu’nun temsilcisi Commedia dell’Arte’nin ve Geleneksel Türk Tiyatrosu’nun temsilcisi Köy Seyirlik
Oyunları’nın kaynağı, teknik ve tematik unsurları, sahneleme biçimleri, seyirci kitlesi, oyun ve oyunculuk anlayışı incelenerek yorumlanacaktır. Çalışmanın diğer bölümünde ise, kültürel, coğrafi ve iklim koşulları bağlamında birbirinden uzak, çıkış tarihleri farklı olan bu iki oyun türünün birbirleriyle benzeşen ve ayrışan yanlarını tespit ederek yorumlamaya çalışılacaktır. Araştırma konusu tiyatro sanatının evrenselliği, insanın hayatı ve
sanatı yorumlama biçiminin birbirleriyle birçok yönden benzeştiğini, tiyatronun birleştirici yönünün gücünü göstermeye çalışmaktır. Her iki halk tiyatrosu geleneğinin insan ilişkilerini çözümleme biçimi, bunu sergileme tavırları ve yaşamın içinden konuları gülmeceye dayalı bir anlayışla vermeleri incelenecektir. Bu tiyatro anlayışlarının öne çıkardıkları öyküler ve bu
öyküleri dekor, kostüm ve ışıktan daha çok, oyuncuyla yani salt insanla anlatma eylemleri göz önünde bulundurulduğunda, oyunculuğun öne çıkma
durumu önem arz etmektedir. Elbette bu iki tiyatro türünün benzeşen birçok yönü olmasının yanında farklılıkları bulunmaktadır. Bu farklılıklar, çalışmada içinde ayrıntılarıyla birlikte irdelenmeye özen gösterilmiştir. Çalışma kendinden önce yapılmış çalışmaları rehber edinirken yeni çalışmalar
ve değerlendirmelere ışık tutmayı amaç edinmiştir.