Akademik Veri Yönetim Sistemi
Manas Journal of Social Studies, cilt.11, sa.2, ss.884-895, 2022 (Hakemli Dergi)
Çocuklarda içe dönük davranış problemi olarak tanımlanan korku ve kaygılar çocuğun gelişim dönemlerine göre farklı
türlerde görülmektedir. Özellikle çocukluk çağında rastlanan korkulardan biri de gece korkularıdır. Çocukların korkularına
erken yaşta, doğru davranışsal müdahalelerin uygulanması ilerleyen yıllarda ortaya çıkabilecek olası duygusal sorunları
önleyebileceği gibi sağlıklı bir uyku süreci geçirmelerine de yardımcı olur. Bu çalışmada gece korkuları ve buna eşlik eden
ayrılma kaygısına sahip 10 yaşındaki bir kız çocuğuna, ebeveyn destekli davranışsal müdahale uygulanmıştır. Davranışsal
müdahalenin başlangıcında yapılan değerlendirmeler sonucu, gece korkuları olan ve bunun sonucu “ebeveynleriyle birlikte
uyuyan” olgunun “tek başına uyuma” davranışının kademeli şekilde artırılması ve korkuyu oluşturan işlevsel olmayan
düşüncelerinin işlevsel düşüncelerle yer değiştirmesi amaçlanmıştır. Davranışa ilişkin tutulan olay kaydı sonucunda,
davranışın her gün uyku zamanı geldiğinde ortaya çıktığı saptanmıştır. Müdahale sürecinde artması istenen davranışın
sıklığını kaydetmek için haftalık takip çizelgesi, uygun olan davranışları için davranış pekiştirme çizelgesi kullanılmıştır.
Müdahale süreci 8 hafta sürmüş ve 2 hafta da izlem süreci olmuştur. Bu davranışsal müdahalenin sonucunda gece korkuları
yaşayan ve bu nedenle tek başına uyumayı reddeden olgunun korku ve kaygılarına yönelik işlevsel olmayan düşüncelerinde
belirgin azalmalar görülmüştür. Ayrıca olgunun ebeveynleriyle birlikte uyumada ısrar etme davranışı tamamen sonlanmış ve
tek başına uykuya geçmeye başlamıştır. Uygulamalı davranış analizi ve bilişsel süreç yaklaşımlarını temel alarak uygulanan bu
müdahale çalışmasının, olgunun içselleştirilmiş problem davranışının ortadan kaldırılmasında etkili olduğu görülmüştür.
Müdahalede özellikle ebeveyn katılımı ve takibi, sürecin olumlu ilerlemesinde büyük katkı sağlamıştır.
Fears and anxieties, which we define as introverted behavior problems in children, are seen in different types according to
the developmental stages of the child. One of the fears encountered especially in childhood is night fears. Applying the
right behavioral interventions to children's fears at an early age can prevent possible emotional problems that may arise in
children in the coming years, and also help them to have a healthy sleep process. In this study, a parent-supported
behavioral intervention was applied to a 10-year-old girl with night fears and accompanying separation anxiety. As a result
of the evaluations made at the beginning of the behavioral intervention, it was aimed to gradually increase the "sleeping
alone" behavior of the case who had night fears and thus "sleeping together" with their parents, and to replace the
dysfunctional thoughts that create the fear with functional thoughts. As a result of the event recording of the behavior, it
was determined that the behavior appeared every day when it was time to sleep. A weekly follow-up schedule was used to
record the frequency of the behavior that was desired to increase during the intervention process, and a behavior
reinforcement schedule was used for appropriate behaviors. The intervention process lasted 8 weeks and there was a
follow-up period of 2 weeks. As a result of this behavioral intervention, a significant decrease was observed in the
dysfunctional thoughts of the patient who had night fears and therefore refused to sleep alone. In addition, the patient's
insistence on sleeping with her parents completely ceased and she started to sleep alone. It was seen that this intervention
study, which was applied based on applied behavior analysis and cognitive process approaches, was effective in eliminating
the internalized problem behavior of the case. Particularly, parent involvement and follow-up in the intervention
contributed greatly to the positive progress of the process