Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Öğrencilerin Yürütücü Biliş Becerilerinin İncelenmesi


İskender M. E., Gerez Taşgın F.

Yunus Emre Mehmet Akif Armağanı: Türkçe Öğretimi Araştırmaları , Hasan Ali ESİR,Demet SANCI UZUN,Bekir GÖKÇE,Merve Hülya KİBAR FURTUN,Saliha TUNÇ, Editör, Akçağ Yayınları, Ankara, ss.325-341, 2021

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2021
  • Yayınevi: Akçağ Yayınları
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.325-341
  • Editörler: Hasan Ali ESİR,Demet SANCI UZUN,Bekir GÖKÇE,Merve Hülya KİBAR FURTUN,Saliha TUNÇ, Editör
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Özet

Son zamanlarda dünyada yaşanan gelişmeler, eğitim-öğretim alanında öğrencilerin özerk öğrenme becerilerinin öne çıkmasını sağlamıştır. Özellikle uzaktan eğitimin yaygınlaşmasıyla eğitimde öğretmen-öğrenci arasında fiziki mesafe artmış ve bu mesafe, öğrencilerin üzerine fazladan sorumluluklar yüklenmesine neden olmuştur.

Eğitim-öğretimin her alanında olduğu gibi, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanındaki öğrencilerin de öğreticilerinden uzak olması, yürütücü biliş stratejileri gibi özerk öğrenmeyi destekleyici kuramların kullanımının önünü açmıştır. Bu bilgiler doğrultusunda araştırmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin yürütücü biliş becerilerini incelemektir. Araştırmada “küçük bir grup üzerinden derinlemesine bilgi edinme” düşüncesiyle yola çıkıldığı için nitel araştırma yöntemi kullanılmış,  bilişsel öğrenme kuramlarından olan yürütücü biliş kuramı, yabancı dil olarak Türkçe öğrenen bir grup üzerinde araştırılmıştır. Bu çerçevede araştırmanın deseni açıklayıcı durum çalışmasıdır. Çalışmada yürütücü biliş stratejilerinin öğrenciler tarafından nasıl kullanıldığını keşfetmek için yarı-yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış ve 15 öğrenci ile görüşme yapılarak öğrencilere sorular yöneltilmiştir. Görüşmeye çağrılan öğrenciler maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemiyle cinsiyet, ülke ve dil seviyeleri göz önünde bulundurularak ve gönüllülük esasıyla seçilmiştir. Görüşme sonunda elde edilen verilerin transkripsiyonu yapılmış, ardından 2 araştırmacı birbirinden bağımsız bir şekilde verileri kodlamıştır. Elde edilen kodlar üzerinden kategori ve temalara ulaşılmış,  verilere içerik analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda öğrenci yanıtlarından hareketle, öğrenme sürecinde yürütücü biliş temasından öğrenmeyi planlama, öğrenmeyi destekleyen ders dışı etkinlikler, öğrenme gelişimini izleme ve öğrenmeyi değerlendirme kategorilerine ait yürütücü biliş becerileri ortaya konmuş, öğrencilerin öğretme ve öğrenme yöntemlerine yaklaşımları açısından ise yeni öğrenme yöntemleri ve kullanılan mevcut öğrenme yöntemlerine yönelik yürütücü biliş kodları tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler: Yabancı dil olarak Türkçe, yürütücü biliş, özerk öğrenme, nitel araştırma

 


Abstract

Recent developments in the world have made students' autonomous learning skills come to the fore in the field of education. Especially with the spread of distance education, the physical distance between teacher and student in education has increased and this distance has caused extra responsibilities on students.

 As in every field of education, the fact that the students in the field of teaching Turkish as a foreign language are also away from their teachers has paved the way for the use of theories that support autonomous learning, such as metacognitive strategies. In line with this information, the aim of the research is to examine the metacognitive skills of students learning Turkish as a foreign language. The qualitative research method was used in the study, since it started with the idea of ​​"obtaining in-depth information through a small group", and metacognitive theory, which is one of the cognitive learning theories, was investigated on a group learning Turkish as a foreign language. In this context, the design of the research is a holistic illustrative case study. In the study, a semi-structured interview form was used to discover how metacognitive strategies were used by the students, and 15 students were interviewed and questions were asked to the students. The students invited for the interview were selected on a voluntary basis, taking into account their gender, country and language levels, using the maximum variation sampling method. The data obtained at the end of the interview was transcribed, and then 2 researchers independently coded the data. Categories and themes were reached through the codes obtained, and content analysis was performed on the data. As a result of the research, metacognitive skills belonging to the categories of planning learning from the theme of metacognition in the learning process, extracurricular activities supporting learning, monitoring learning development and evaluating learning were revealed based on student responses and in terms of students' approaches to teaching and learning methods, metacognitive codes for new learning methods and existing learning methods were determined.

Keywords: Turkish as a foreign language, metacognitive, autonomous learning, the qualitative research