Akademik Veri Yönetim Sistemi
60.ULUSAL NÖROLOJİ KONGRESİ, Antalya, Türkiye, 27 Kasım - 02 Aralık 2024, ss.335
66 CACNA1S BİRLEŞİK HETEROZİGOT GEN MUTASYONUNUN FENOTİPİK BİR EKSPRESYONU OLARAK
KONJENİTAL MİYOPATİ
RECEP YEVGİ , FATMA ŞİMŞEK , NURAY BİLGE
ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ, NÖROLOJİ ANABİLİM DALI
Giriş:
Konjenital miyopatiler şiddetli ve yaşamı tehdit edebilen yenidoğan belirtilerinden, erişkin başlangıçlı daha hafif
formlara kadar değişebilen heterojen bir grup genetik kas bozukluklarıdır. Ana klinik özellikler
arasında hipotoni, proksimal ve yüz kaslarının zayıflığı yer alır ve bunlar sıklıkla solunum yetmezliği ve kalp
tutulumu ile ilişkilidir. Hastalık yavaş ilerler ve serum kreatin kinaz (CK) düzeyleri normalden hafif yüksekliğe kadar
değişir. CACNA1S geni kas uyarımı ve kasılmasında ryanodin reseptör Ca2+-release channel-1 (RYR1)’e bağlanan
dihidropiridin reseptörünün (DHPR) gözenek oluşturan bir alt birimi olan Cav1.1 proteinini kodlar.
Vaka:
21 yaşında erkek hasta ayaklarda ve ellerde güçsüzlük, yürümede zorlanma şikayeti ile kliniğimize başvurdu.
Hastanın şikayetlerinin 15 yıl önce başladığı ve giderek ilerlediği, son 2 yıldır tekerlekli sandalyeye ihtiyaç duyduğu
öğrenildi. Hastanın nörolojik muayenesinde bilateral alt ekstremiteler 2/5, üst ekstremitler 4/5 olarak
değerlendirildi. Derin tendon refleksleri dört ekstremitede alınamadı. Hastanın bilateral kanat skapulasının,
kifozunun ve yüz kaslarının atrofik olduğu görüldü. Soygeçmiş sorgulamasında anne baba arasında akrabalık
olmadığı, ailede benzer şikayeti olan kimse bulunmadığı öğrenildi. Hastanın serum CK düzeyi 1150 u/L olarak
saptandı. Hastanın EMG’si yaygın miyojenik tutulum ile uyumlu olarak değerlendirildi. Hastanın dış merkezde
yapılan kas biyopsisinin non spesifik miyopatik bulgular ile uyumlu gelmesi üzerine hastadan WES analizi istendi.
Hasta da CACNA1S geninde c.682T>C p.Phe228Leu ve c.1371_1373delinsGCAp.Leu458His gen mutasyonları
birleşik heterozigot olarak pozitif olarak geldi. Söz konusu mutasyonlar dihidropiridin reseptör defektine bağlı
konjenital miyopati tip 18 ile uyumlu bulundu.
Sonuç:
CACNA1S geninin malign hipertermiye yatkınlık, hipokalemik periyodik paralizi ve tirotoksik periyodik paralizi ile
ilişkisi uzun yıllardan beri bilinmektedir ancak konjenital miyopati ile ilişkisi son yıllarda tanımlanmıştır. Birleşik
heterozigot CACNA1S patojenik varyantlarının potansiyel olarak konjenital miyopatiye neden olabileceğine ilişkin
literatürdeki ilk rapor, bir pediatrik hasta hakkındaydı ve 2015 yılında Hunter ve meslektaşları tarafından
tanımlandı (c.1394-2A>G; c.1724T>C, p.L575P). CACNA1S mutasyonu artık erken başlangıçlı konjenital
miyopatinin bir nedeni olarak tanınmaktadır, ancak bu mutasyonun fenotipik ifadesi hala kısmen yanlış
anlaşılmaktadır. Ekzom ve genom dizilimi için yeni teknolojinin artan kullanımı, yeni hastalık genlerinin
keşfedilmesine yol açmıştır; ancak, çoğu hala tanımlanmamıştır.