Al-Farabi 10th International Conference On Social Sciences, 16 - 17 Kasım 2021, ss.344-354
Öğrenciler genellikle okul hayatları bitmeden bir planlama yaparak kendilerine kariyer hedefi
koyarlar. Öğrenciler mezun olduktan sonra eğitim aldıkları bilim dalının meslek gruplarında bir
meslek tercih edebilirler, başka bir alana yönelebilirler ya da eğitim aldıkları bilim dalında lisansüstü
eğitim yapmaya karar verebilirler. Kişilerin lisansüstü eğitim tercihinde çeşitli faktörler etkilidir. Bu
faktörlerden bazıları: kişinin kendi alanında uzmanlaşma isteği, işyerinde yükselme, akademisyen
olmak istemesi vb. şeklindedir. Bu çalışmanın amacı da üniversite öğrencilerinin lisansüstü eğitime
yöneliminde etkili olan faktörlerin araştırılmasıdır. Bu kapsamda Erzurum Atatürk Üniversitesi’nde
öğrenim gören 507 öğrenciye 2020-2021 eğitim öğretim yılında online olarak anket uygulanmıştır.
Çalışmada kullanılan bağımlı değişken lisansüstü eğitimi tercih etme durumudur. Söz konusu değişken
üç kategori (katılmıyorum, kararsızım, katılıyorum)’li olup bir sıralamaya sahip olduğundan analiz
yöntemi olarak sıralı probit modeli tercih edilmiştir. Ele alınan veri seti doğrultusunda STATA 16
paket programı yardımıyla analizler yapılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, öğrencilerin %22,3’ü
lisansüstü eğitim düşünmemekte, %52,57’si düşünmekte ve %25,10’u ise bu konuda kararsızdır.
Bunun yanı sıra cinsiyet, yaş, medeni durum, babanın mesleği, lisansüstü eğitim yaparak aileyi
onurlandırma düşüncesi, lisansüstü eğitim yaparak yurtdışı eğitim olanağını elde etme düşüncesi,
lisansüstü eğitim yaparak rahat ve huzurlu bir yaşam geçirme düşüncesi, lisansüstü eğitim yaparak
öğrenme isteğinin hayat boyu devam etmesi düşüncesi, lisansüstü eğitim yaparak eğitim sürecinin
devam etmesinin aile baskısına neden olması, çalışma ortamındaki stresin olumsuz etkisi değişkenleri
öğrencilerin lisansüstü eğilim durumları üzerinde istatistiki açıdan anlamlı etkiye sahiptir.
Students usually set career goals by making a plan before their school life ends. After graduating,
students may choose a profession in the occupational groups of the field of study they are studying,
they may choose another field or they may decide to pursue a postgraduate education in the field of
study they are studying. Various factors are effective in people's postgraduate education preferences.
Some of these factors are: the desire to specialize in one's own field, promotion in the workplace,
wanting to become an academician, etc. is in the form. The aim of this study is to investigate the
factors that affect university students' orientation to graduate education. In this context, an online
questionnaire was applied to 507 students studying at Erzurum Atatürk University in the 2020-2021
academic year. The dependent variable used in the study is the preference for graduate education.
Since the variable in question has three categories (disagree, undecided, agree) and has a sequence, the
sequential probit model was preferred as the analysis method. In line with the data set discussed,
analyzes were made with the help of the STATA 16 package program. According to the findings of
345
the research, 22.3% of the students do not think of postgraduate education, 52.57% do, and 25.10% are
undecided on this issue. In addition, gender, age, marital status, father's occupation, the idea of
honoring the family by doing graduate education, the idea of obtaining the opportunity to study abroad
by doing graduate education, the idea of leading a comfortable and peaceful life by doing graduate
education, the desire to learn by doing graduate education continues throughout life. The variables of
thought, the fact that the continuation of the education process by doing graduate education causes
family pressure, the negative effect of stress in the working environment have a statistically significant
effect on the graduate tendency of the students.