2. ulusal hematoonkogenetik kongresi, Girne, Kıbrıs (Kktc), 4 - 07 Mayıs 2023, ss.81
Kolorektal kanser (KRK) dünyada en sık görülen üçüncü kanser türüdür ve kansere bağlı
ölümlerin ikinci en yaygın nedenidir. KRK genellikle gen mutasyonları, epigenetik
değişiklikler ve lokal enflamasyonu takiben on yıl içinde karsinoma dönüşen polip ile başlar.
KRK’ların yaklaşık %90’ı histolojik olarak adenokanser tipindedir. KRAS geni, kromozom
12'nin kısa kolunda yer alan bir proto-onkogendir. RAS/MAPK sinyal yolağında yer alan ve
hücresel farklılaşmayı, çoğalmayı ve büyümeyi kontrol eden Kras proteinini kodlar. KRAS geni
mutasyonları, kolorektal kanserlerde en sık görülen sürücü mutasyonlardan biridir ve aynı
zamanda prognostik bir biyobelirteçtir. Çalışmamızda Ocak 2021-Ocak 2023 tarihleri arasında
Atatürk Üniversitesi Genetik Hastalıkları Değerlendirme Merkezi’ne (ATAGEN) başvuran 27
rektum, 76 kolon adenokanser tanılı 103 hasta örneği incelenmiştir. 86 tane formalin-fixed
paraffin-embedded (FFPE), 17 likit biyopsi örneği Yeni Nesil Dizileme (NGS) yöntemi ile
analiz edilmiştir. NGS Qiagen GeneReader sistemi ile QIAact AIT DNA UMI Panel
çalışılmıştır. Panel AKT1, ALK1, BRAF, CTNNB1, DDR2, EGFR, ERBB2, ERBB3, ERBB4,
ESR1, FBXW7, FGFR1, FGFR2, FGFR3, FLT3, GNA11, GNAQ, HRAS, KIT, KRAS,
MAP2K1, MAP2K2, MET, NOTCH1, NRAS, PDGFRA, PIK3CA, RAF1, SMAD4, STK11
olmak üzere toplam 30 geni içermektedir. Çalışmamızda KRAS varyantları, AMP/ASCO/CAP
kılavuzuna (Tier 1-4 sistemi) ve American College of Medical Genetics (ACMG) kriterlerine
göre değerlendirilmiştir. Hastaların 44'ünde (%42,7) KRAS geninde patojenik/muhtemel
patojenik varyant tespit edilmiştir. Bu hastalara Tier 1A ilaç önerisi sunulmuştur. Bu hastaların
21’inde KRAS genine ek başka bir gende patojenik/muhtemel patojenik varyant tespit
edilmiştir. İkinci en sık saptanan varyantlar PIK3CA geninde tespit edilmiştir. KRAS geninde
saptanan varyantların tamamı SNV olup, 1 hastada SNV’ye ek olarak gende amplifikasyon
saptanmıştır. 26 hastada (%25,2) paneldeki geriye kalan genlerde patojenik/muhtemel patojenik
varyant saptanmıştır. 33 hastada (%32) raporlanabilir bir varyant saptanmamıştır. KRK’da
moleküler düzeydeki değişikliklerin saptanması, multidisipliner işbirliği ve hedefe yönelik
tedavi ajanlarının kullanımı ile hastalar için en uygun tedavi yönetimini sağlayıp sağ kalımı
arttıracaktır.