RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, sa.22, ss.96-117, 2021 (Hakemli Dergi)
Uzaktan eğitimin hemen bütün kademelerde yaygın bir şekilde kullanılmaya başladığı bu son
dönemde, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında yapılacak çalışmaların uzaktan eğitim
süreçlerinin daha etkili bir şekilde yürütülmesi için faydalı olacağı düşünülmektedir. Bu kapsamda
yapılan araştırmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde öğretim elemanlarının ve
öğrencilerin uzaktan eğitimle eş zamanlı (senkron) olarak yürütülen derslere ilişkin görüşlerinin ve
davranışlarının incelenmesidir. Bu çerçevede öğretim elemanlarının ve öğrencilerin sürece ilişkin
görüşlerine başvurulmuş ve dersler gözlemlenmiştir. Çalışma, nitel araştırma yöntemleriyle
yürütülmüştür. İç içe geçmiş tek durum deseninde düzenlenen çalışmada yarı-yapılandırılmış
gözlem formu ve yarı-yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmada 4 öğretim elemanı
ve 8 öğrenci ile bire bir görüşme yapılmıştır. A2 ve B2 düzeyinde iki farklı sınıf 2 saat
gözlemlenmiştir. Elde edilen verilere içerik analizi yapılmış; kod, kategori ve temalara ulaşılmıştır.
Çalışma süresince yapılan gözlem ve görüşmelerden hareketle iletişimsel anlamda başarılı olan
uzaktan eğitim sürecinde, mekânsal ve ekonomik avantajlar öne çıkmıştır. Buna karşılık anlatıma
dayanan temel dil becerilerinden konuşma ve yazma becerilerinin geliştirilmesi süreçlerine yönelik
sorunların yaşandığı, bu sorunların da uygulama imkânlarının yetersizliği ve materyal eksikliğinden
kaynaklandığı ifade edilmiştir. Ayrıca gramer öğretiminden de verim alınamadığı müşahede
edilmiştir. Teknik aksaklıklar, öğretim elemanlarının ve öğrencilerin çevrim içi sınıf ortamına
adaptasyon sorunları da çalışma neticesinde tespit edilen olumsuz sonuçlar arasında yer
almaktadır.
In this recent period, when distance education has started to be used widely at almost all levels, it is
thought that the studies to be carried out in the field of teaching the Turkish language as a foreign
language will be beneficial for carrying out distance education processes more effectively. The study
conducted in this context aims to examine instructors and students' views and behaviours regarding
the lessons conducted synchronously with distance education in teaching the Turkish language as a
foreign language. In this framework, the lecturers and students' views on the process were
consulted, and the courses were observed. The study was conducted with qualitative research methods. Semi-structured observation form and semi-structured interview form were used in the
study, which was organized in a nested single case pattern. In the research, one-on-one interviews
were conducted with 4 instructors and 8 students. Two hours of observation were made in two
different classes at A2 and B2 levels. Content analysis was made on the obtained data; codes,
categories and themes have been reached. Based on the observations and interviews made during
the study, the spatial and economic advantages came to the fore in the process of distance
education, which is successful in terms of communication. On the other hand, it was stated that
there are problems related to the development of speaking and writing skills, one of the basic
language skills based on expression, and these problems are caused by the inadequacy of practicing
opportunities and lack of materials. It has also been observed that there is no efficiency in grammar
teaching. Technical problems, adaptation problems of faculty members and students to the online
classroom environment are among the negative results determined as a result of the study.