YAĞMURSUYU DRENAJ SİSTEMLERİNDE MEYDANA GELEN ARIZALARIN SİSTEM ÖZELLİKLERİNE VE KONUMSAL DEĞİŞİMİNE GÖRE İNCELENMESİ

Creative Commons License

Çırağ B., Fırat M., Özdemir Ö.

INTERNATIONAL ECOLOGY AND ENVIRONMENT CONGRESS, Baku, Azerbaycan, 01 Mayıs 2023, ss.41-52

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Baku
  • Basıldığı Ülke: Azerbaycan
  • Sayfa Sayıları: ss.41-52
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Yağmursuyu drenaj sistemleri, kentsel alanlarda yağışı insanlara ve çevreye zarar vermeden uzaklaştırılmasını sağlayan sistemlerdir. Bu sistemlerde planlama, tasarım, çevresel etkiler, işçilik, yağış koşulları gibi faktörlere bağlı olarak arızalar meydana gelmektedir. Arızalara zamanında müdahale edilmezse sistem de teknik aksaklıklar meydana gelebilmekte hatta can ve mal kayıplarına yol açabilecek sonuçlar ortaya çıkabilmektedir. Bu nedenle bu sistemlerde oluşan arızaların analiz edilmesi ve uygun çözüm yollarının belirlenmesi gerekmektedir. Bu çalışmada, Kayseri ili Kocasinan, Melikgazi ve Talas ilçeleri çalışma alanı olarak belirlenmiştir. Çalışma, bu ilçelerde bulunan 92 mahallede 01.01.2020-31.08.2022 tarihleri arasında meydana gelen arızaların detaylı bir analizi sunulmuştur. Bu kapsamda 903 mekânsal özelliğe sahip arıza verisi; boru malzemesi, boru çapı ve arıza nedenine göre alt kategorilerde incelenmiştir. İlçelere göre toplam arıza sayısı belirlenerek, arızaların zamansal özellikleri de analiz edilmiştir. Ayrıca arıza verilerinin yoğunluğunun görselleştirilmesi amacıyla Arc- GIS 10.5’de Kernel yoğunluk haritaları oluşturulmuştur. Çalışma sonucunda en fazla arızanın PVC borularda meydana geldiği belirlenmiştir. Boru çapına göre en fazla arıza 150 mm çapa sahip borularda gerçekleşmiştir. Arızalar en çok hat ve bacaların dolmasıyla meydana gelmiştir. Kernel yoğunluk haritaları, çalışma alanının çoğunluğunda nüfusun arttığı yerlerde arıza sayısının da arttığını göstermektedir.

Anahtar kelimeler: Arıza kayıtları, Kernel yoğunluk analizi, Yağmursuyu drenaj sistemleri, Yoğunluk haritaları

Stormwater drainage systems are the systems that remove rainfall in urban areas without harming people and the environment. In these systems, failures occur due to factors such as planning, design, environmental impacts, workmanship, precipitation conditions. If failures are not intervened in a timely manner, technical failures may occur in the system and even results that may lead to loss of life and property may occur. For this reason, it is necessary to analyze the failures that occur in these systems and to determine appropriate solutions. In this study, Kocasinan, Melikgazi and Talas districts of Kayseri province were determined as the study area. The study presents a detailed analysis of the failures that occurred in 92 neighborhoods in these districts between 01.01.2020-31.08.2022. In this context, 903 spatially specific failure data were analyzed in subcategories according to pipe material, pipe diameter and cause of failure. By determining the total number of failures by districts, the temporal characteristics of the failures were also analyzed. In addition, Kernel density maps were created in Arc-GIS 10.5 to visualize the density of failure data. As a result of the study, it was determined that the highest number of failures occurred in PVC pipes. According to pipe diameter, the highest number of failures occurred in pipes with a diameter of 150 mm. Most of the failures occurred when the lines and chimneys were filled. Kernel density maps show that where the population increases in the majority of the study area, the number of failures also increases.

Keywords: Failure records, Kernel density analysis, Stormwater drainage systems, Density maps