Yükseköğretimde değerlendirme ve kalite güvencesi: Program öz değerlendirme ve akran değerlendirmede Atatürk Üniversitesi’nin uygulamaları


Creative Commons License

Yılmaz B., Salar R., Aslan B. E., Keskin A., Sözbilir M.

2024 YÖKAK Uluslararası Kalite Güvencesi ve Akreditasyon Konferansı, Ankara, Türkiye, 25 - 26 Nisan 2024

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Program öz değerlendirme ve akran değerlendirme, programın etkililiğini, amaç ve hedeflerin uygunluğunu, işleyişini, kullanılan materyaller ile öğretim yöntemlerinin uygunluğunu, mezunların sürdürülebilir yeterliklere sahip olup olmadığını ve toplumla bütünleşebilme durumlarını belirlemek amacıyla eğitim kurumları ile çeşitli iç ve dış değerlendiriciler tarafından yürütülen bir süreçtir.

Yükseköğretimde program öz değerlendirme, öğretimin niteliği ve kalitesini dünya standartlarına getirerek sürdürülebilirliğini sağlamak, mezun yeterliklerini belirlemek ve güncel tutabilmek, program disiplinleri ve konu alanlarındaki yeni gelişmeler ile eğitim bilimlerindeki güncel eğilimleri mevcut programlara dâhil etmek amacıyla yürütülmektedir. Ayrıca, dünyanın önde gelen birçok üniversitesindeki eğitim programlarında öğrenci, mezun, öğretim elemanı ve diğer dış paydaşların her birinin ihtiyaçlarına cevap verebilmek amacıyla, bilimsel yöntemler ışığında sistematik ve döngüsel program öz değerlendirme ve akran değerlendirme süreçleri yürütülmektedir.

Bu çalışmada, Atatürk Üniversitesinin “Program Öz Değerlendirme ve Akran Değerlendirme” konusunda yaptığı çalışmaların iyi uygulama örneği olarak tanıtımı ve yaygınlaştırılması için paylaşılması amaçlanmıştır. Kurumun program öz değerlendirme ve akran değerlendirme çalışma süreçleri planla-uygula-kontrol etme-önlem alma (PUKÖ) döngüsüne uygun olarak sunulmuştur. 

Kurumun eğitim ve kalite politikasının güvence sistemi ile 2020 yılında 55 lisans programı, 2021 yılında 48 lisans programı, 2022 yılında 129 lisans programı ve 8 enstitünün program öz değerlendirme raporu Üniversite Yönetim Bilgi Sistemi (ÜYBS) üzerinden kanıtları ile hazırlanmıştır. Bu süreç YÖKAK’ın kurumsal değerlendirme süreçlerine uygun bütüncül bir bakış açısıyla; liderlik, yönetişim ve kalite, eğitim ve öğretim, araştırma ve geliştirme ve toplumsal katkı başlıkları altında toplam 14 ölçüt ve 46 alt ölçüt ile gerçekleştirilmiştir. Ayrıca 2022 yılında 10 lisans programının akran değerlendirme süreçleri YÖKAK kurumsal dış değerlendirme programı ve kurumsal akreditasyon programı uygulamasına göre yapılmıştır.

Söz konusu akran değerlendirmesinde program için değerlendirme ölçütleri, değerlendirme takımlarının oluşturulması, program öz değerlendirme raporu ve kanıtlarının incelenmesi, saha ziyaretinin yapılması, programın güçlü ve geliştirmeye açık yönlerinin raporlanması ve sonrasında program yöneticilerinden programın geliştirmeye açık yönlerin iyileştirilmesine dair eylem planlarının hazırlanması ve iyileştirilmelerin yapılması ile PUKÖ döngüsü kapatılmıştır.

Çalışmamızda sunulan program öz değerlendirme ve akran değerlendirme süreçleri, eğitim-öğretimin niteliğini artırmaya yönelik çalışmalar yapan yükseköğretim kurumları ve program değerlendirme birim veya komisyonları tarafından kullanılabilir. Ayrıca, yaptığımız uygulamalar yükseköğretim programlarını değerlendiren kuruluşlar tarafından değerlendirme