INCESS22, Antalya, Türkiye, 27 - 31 Ekim 2022, ss.5-6
Küçük yaştaki çocukların çevrelerini ve
yaşadıkları dünyayı nasıl kavradıkları, görüp işittiklerine ne gibi anlamlar
yükledikleri konusu, eğitim bilimciler ve psikologların en temel ilgi
alanlarından biridir. Çocuklar duydukları sözlerden, gördükleri resimlerden,
yazılardan veya dokunsal olarak algıladıkları uyaranlardan çok çeşitli
düzeylerde anlamlar çıkarır yorumlar. Bu yorumlar çok çeşitli uyaranları
değerlendirmeyi gerektirir.
Yapılan araştırmalar, çocukların
öğrenmelerine katkıda bulunan en temel araçlardan birinin kitaplar olduğunu
göstermektedir. Resimli kitaplar çocukların yaşamına, gelişimlerinin en hızlı
olduğu ve ileriki yıllarda kullanacakları en temel becerileri geliştirmeye
çalıştıkları bir dönemde girer. Bu kitaplar özellikle okul öncesi dönemdeki
çocuklara yönelik hazırlandığından, taşıdıkları görsel ögeler onların dil
gelişimine ve okula hazırbulunuşluklarına katkıda bulunur. Çocuklar resimli
kitaplarla etkileşim hâlindeyken çevredeki yetişkinlerin de desteğiyle yeni
kelimeler öğrenirken, aynı zamanda eleştirel düşünme, görsel okuma, medya
okuryazarlığı gibi beceri alanlarında da gelişirler. Bazen resimlere bakarak
öyküyü tekrar okur ve çevrelerindekine anlatırlar. Bu deneyim onlara
olaylardaki gelişmeleri tam zamanında ve tam da kullanılması gereken
kelimelerle ifade edebilmeyi ve gerçek ya da kurgusal bir olayın akışını karşı
tarafa aktarabilmeyi öğretir. Resimlerin kitap içindeki sırası, çocuğa ipucu
sağlayarak doğru ayrıntıları doğru zamanda hatırlamasına yardım ederken hem
günlük, hem de akademik yaşamlarında gereksinim duyacakları en temel
becerilerden birini edinmeleri için zemin hazırlar.
Bu araştırma, resimli bir çocuk
kitabındaki resimlerin kullanıldığı bir oturumluk yaratıcı drama atölyesi
içinde çocukların bu resimlere yaptığı yorumlar ve kendi yaptıkları resimler
üzerine kurulmuştur. Amaç, çocukların resimli kitaplardaki resimleri nasıl
anlamlandırdıklarına ilişkin ipuçları toplamaktır. İlkokul 1. sınıf
öğrencilerinin bir resimli çocuk kitabından seçilen sayfalar hakkında yaptıkları
yorumlar ve düzeyleri, sonrasında kendi yaptıkları resimleri hakkındaki
görüşleri araştırılacaktır. Durum çalışmaları, gerçek yaşam, güncel bağlam,
ortam içindeki sınırlı bir sistem ya da belli bir zaman içerisindeki çoklu
sınırlandırılmış durumlar hakkında çoklu bilgi kaynakları aracılığıyla detaylı
ve derinlemesine bilgi topladığı, bir durum betimlemesi ya da durum temaları
ortaya koyduğu nitel bir yaklaşımdır. Yöntem farklılığı olarak yaratıcı drama
yönteminin eklenmesi çalışmayı özgünleştirmektedir. Süreçte elde edilen veriler
içerik analizi ile çözümlenecek ve önerilerde bulunulacaktır.