Akademik Veri Yönetim Sistemi
uluslararası medeniyet çalışmaları dergisi , cilt.2, sa.4, ss.97-102, 2021 (Hakemli Dergi)
Kazak mutasavvıfı Meşhur Jüsip Köpeyulı, tanık olduğu iki asrın birleştiği dönemde Kazak toplumundaki siyasal, ekonomik ve medeni hayata aktif katılmış, gerçekleşen değişikliklere fikrini bildirmiş, düşüncelerini eserlerine aktarmış bir şairdir. Meşhur Jüsip toplumda olup bitenleri tasavvufi görüşüyle anlatmıştır. Mutasavvıf Meşhur Jüsip Köpeyulı’nın eserlerinin ana konusunu Allah (c.c.), nefis, insani kâmil, gerçek ve fani, fani dünya ile baki dünya, cennet, cehennem, günah, köle, kul, melek, âşık-maşuk, evliyâ, şeriat, sufi vs. kavramlar oluşturmaktadır. Ayrıca, döneminin dini eğitmeni de olan Meşhur Jüsip Köpeyulı tasavvufi aşk, tasavvufi hâl ve makam, ahlaka ve dine dair kavramlar, tasavvufi mecazlar, tasavvufi tipler gibi mazmunlara çokça başvurmuştur. Özellikle “Şem’ ü Pervane” tasavvufî mecazı, şairin şiir dünyasında etkileyici bir yere sahiptir. Meşhur Jüsip Köpeyulı Kazak topraklarında az kullanılan tasavvufi mecazlara başvurarak kendi ustalığını göstermiştir. Şem’ ve Pervane, Ebr-i Nisan ile Sadef, Gül ve Bülbül, Lale gibi mecazları manzum ve mensur eserlerinde ustaca kullanmıştır. Özellikle “Şem’ ü Pervane” mazmunlarını işlediği zaman bazen kendisini bir pervaneye benzeterek Rabbini (c.c.) de bir şem’ olarak izah etmiştir.