V. INTERNATIONAL MEDICINAL AND AROMATIC PLANTS CONFERENCE, Rize, Türkiye, 29 Eylül - 02 Ekim 2022, ss.13-14
Chenopodium foliosum Moench ex Asch. (Amaranthaceae) bitkisi Türkiye’de itüzümü olarak bilinmektedir. Bitki antioksidan etkiye sahiptir ve bitkiden flavonol glikozitleri yapısında birçok farklı bileşik izole edilmiştir. Bu çalışmanın amacı, C. foliosum bitkisinin antidiyabetik etkisinin in vitro ortamda değerlendirilmesidir. Bu amaçla, bitkinin herbasından maserasyon yöntemiyle metanol ile ana ekstre, sonrasında farklı polaritedeki çözücülerle (n-hekzan, diklorometan, etil asetat, n-butanol ve su) alt ekstreleri hazırlanmıştır. Hazırlanan ekstrelerin antidiyabetik etkileri in vitro ortamda α-glukozidaz ve α-amilaz enzim inhibisyonu deneyleri ile değerlendirilmiştir. α-Glukozidaz enzim inihibisyonu deneyinde standart ilaç akarboz (IC50= 4061 μg/mL) ile karşılaştırıldığında etil asetat ekstresi 3365 μg/mL IC50 değeriyle en yüksek etkiyi göstermiştir. Etil asetat ekstresini takiben 4389 μg/mL IC50 değeriyle diklorometan ekstresi en yüksek etkiyi göstermiştir. α-Amilaz enzim inihibisyonu deneyinde ise 5 mg/mL konsantrasyonda etki sıralaması şöyledir: akarboz (% 59.0) > etil asetat (% 24.1) > diklorometan (14.3) > n-butanol (% 14.1) > metanol (% 12.2) > su (% 10.9) > n-hekzan (% 10.5). C. foliosum bitkisinin antidiyabetik etkisi ilk defa bu çalışmada değerlendirilmiştir. Antidiyabetik etki potansiyeline sahip bu bitki daha ileri çalışmalarla değerlendirilebilir ve etkiden sorumlu bileşikler belirlenebilir.