XII. Tarım Ekonomisi Kongresi, Isparta, Türkiye, 25 - 27 Mayıs 2016, ss.193-202
Tarımsal üretimde kullanılan kaynakların verimliliğini arttıran temel üretim faktörlerinden biri
de sermayedir. Tarımda birim alandan daha fazla ürün elde etmek ve hayvan başına verimi
arttırmak için daha entansif ve rasyonel çalışılması gerekmektedir. İşletmecinin bunları
gerçekleştirmesi, gelirini arttırabilmesi ve iş gücü verimliliğini yükseltebilmesi için yeterli ve
dengeli bir sermayeye ihtiyaç vardır. Risk ve belirsizliklerle dolu tarım sektöründe işletmelerin
başarısını ve sürekliliğini sağlamak açısında devletin destek ve teşvikleri işletmeye düzenli gelir
sağlamak açısından da son derece önemlidir.
Bu çalışmada TRA1 Düzey 2 kapsamında yer alan Bayburt, Erzincan ve Erzurum illerinde
Türkiye şartlarında büyük işletme grubuna giren 26-50 baş hayvana sahip süt sığırcılığı yapan
tarım işletmelerinin analizi yapılmış, sermaye yapısı ortaya konulmuştur. Veriler 2014 üretim
yılına aittir. Oransal örnek hacmi kullanılarak 14’ü Bayburt, 57’si Erzincan ve 111’i Erzurum
olmak üzere çiftçilerle toplam 182 adet anket yapılmıştır. Çalışmada işletmelerin ekonomik
analizleri yapılarak fonksiyonlarına göre sermaye yapıları ortaya konmuş, aktif – pasif denkliği
belirlenmiştir. İşletmelerin Gayri Safi Hasıla, Saf Hasıla, Tarımsal Gelir, Net Çiftlik Geliri,
Rantabilite Faktörü ve Brüt Marjı hesap edilerek yorumlamalar yapılmış gerekli önerilerde
bulunulmuştur.