19. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Antalya, Türkiye, 11 - 14 Kasım 2021, ss.136-137
Uyarlanmış fiziksel aktivite (UFA), özel gereksinimli bireylerin nitelikleri ve ihtiyaçları doğrultusunda oluşturulan, fiziksel ve motor
uygunlukları ile temel hareket becerilerini içeren bireyselleştirilmiş özel uygulamaları içermektedir. Son yıllarda özel gereksinimli
bireylere yönelik olarak gerçekleştirilen UFA uygulamalarının yaygınlaştığı ve destek eğitimi sağlayan özel eğitim kurumlarında da
UFA uygulamalarının bir hizmet olarak sunulduğu görülmektedir. Bu doğrultuda araştırmanın amacı, özel eğitim kurumlarının UFA
uygulamalarına olan bakış açılarının incelenmesidir. Fenomenolojik desende tasarlanmış olan bu nitel araştırmada, amaçlı örneklem
yöntemlerinden ölçüt örneklem yöntemi kullanılmıştır. Belirlenen ölçütler doğrultusunda, araştırmanın çalışma grubunu Ankara’da
UFA programları uygulayan 10 (on) özel eğitim kurum yöneticisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak kişisel bilgi
formu ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmada çalışma grubunda yer alan özel eğitim kurum yöneticileri ile
yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Veriler içerik analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın deseni, veri toplama
araçları ve analiz süreçleri ayrıntılı bir şekilde açıklanarak inandırıcılık, aktarılabilirlik, tutarlılık ile teyit edilebilirliğin artırılması
hedeflenmiştir. Miles ve Huberman’ın (1994) güvenirlik formülü (Güvenirlik=Görüş birliği/Görüş birliği + Görüş ayrılığı X 100)
kullanılarak araştırmanın güvenilirliği .85 bulunmuştur. Araştırma bulgularına göre; özel eğitim kurumlarında UFA uygulamalarının
fiziksel, psikolojik, sosyal ve akademik açıdan özel gereksinimli bireylere katkılar sağlıyor olması, bu uygulamalara yer verilmesinde
önemli rol oynamaktadır. Ayrıca kurumların özel gereksinimli bireylerin ebeveynleri tarafından tercih edilmelerinde de UFA hizmeti
sunulmasının önemli bir etken olduğu görülmektedir. Bu açıdan kurumların UFA uygulamalarını müfredatlarına dâhil ettikleri ve
mevcut uygulamaların içeriklerini ise bireylerin ihtiyaçları doğrultusunda oluşturdukları belirtilmektedir. Kurumların UFA
uygulamalarına yönelik olarak alan düzenlemesi, ekipman seçimi ve nitelikli eğitmen seçimine önem verdikleri görülmektedir. Sonuç
olarak, özel eğitim kurumlarında UFA’nın özel gereksinimli bireylere pek çok katkı sağladığı, kurumları tercih etmede UFA
uygulamalarının ebeveynler için bir ölçüt olduğu; nitelikli eğitmen, iyi dizayn edilmiş alan ve çeşitlendirilmiş içeriklerin UFA
uygulamalarında önemli bir etken olduğu anlaşılmaktadır. Ebeveynlerin maddi durumunun ve bilgi eksikliğinin ise katılımı kısıtlayan
önemli faktörler olduğu sonucuna ulaşılmıştır.