I. ULUSLARARASI COĞRAFYA ve TURİZM SEMPOZYUMU, Erzurum, Türkiye, 14 - 15 Ekim 2021, ss.119-120
Öz: Doğu Anadolu Bölgesi'nin Erzurum-Kars Bölümü sınırları içerisinde yer
alan Sarıkamış, idari açıdan Kars iline bağlı bir ilçedir. Kars Platosunun
güneybatısında,1877-1878 Osmanlı-Rus savaşının ardından Ruslar tarafından
askerî amaçlarla kurulmuş Sarıkamış, stratejik konumu nedeniyle askerî önemini
Rus işgalinden sonra da korumuştur. Stratejik konumunun sağladığı bu büyük
avantaj nedeniyle çok sayıda askeri birliğin bulunduğu Sarıkamış, bu
fonksiyonundan dolayı uzun yıllar boyunca ülkemizin belli başlı garnizon
kentlerinden biri olarak tanınmıştır. Buna bağlı olarak yakın zaman kadar ilçe
merkezinin nüfusunun %40’a yakını asker kökenli nüfus ve bunların ailelerinden
oluşmaktaydı.
Hâkim ekonomik faaliyetin tarım ve hayvancılık olduğu ilçede, sanayi ve
ticaret yeteri kadar gelişmediği için asker kökenli nüfusun varlığı hayati önem
taşımaktadır. Fakat 2000 yıllardan itibaren ilçede konuşlanmış olan askeri
birliklerin sayısının azalması, zaten sürekli göç veren Sarıkamış’ın nüfusun iyice
gerilemesine ve ekonomisinin zayıflamasına yol açmıştır. Nitekim 1955 yılında
79779 kişilik nüfusa sahip olan Sarıkamış’ın nüfusu 2020 yılında 40158 kadar
gerilemiştir.
Bu çalışmamızda ülkemizin önemli turizm potansiyeline sahip olan
yörelerinden biri olan Sarıkamış ve çevresinin kırsal turizm potansiyelini ortaya
koymaya çalışacağız. Gerek doğal çevre şartlarının gerekse beşeri çevre
özelliklerinin kırsal turizm faaliyetleri için büyük imkânlar tanıdığı Sarıkamış’ta,
tarihi ve kültürel zenginlikler de çok önemli turizm kaynağı olarak ön plana
çıkmaktadır.
Doğal çevre güzelliklerinin yanı sıra, kış turizmi için sağladığı avantajlar,
flora ve fauna zenginlikleri, yer altı ve yer üstü su kaynakları, tarihi binalar ve
kalıntıları, tarihi olayların geçtiği mekanlar ve yaşanan tarihi hüzünler Sarıkamış
ve çevresindeki yerleşmeler için büyük bir kırsal turizm potansiyeli oluşturmaktadır. Kırsal bölgelerin kalkındırılması ve bölgeden dışarıya olan
göçlerin azaltılması adına önemli bir faaliyet olan kırsal turizm etkinlikleri,
araştırma sahamız olan Sarıkamış’ta doğru ve verimli bir şekilde planlanarak
uygulanırsa yöre halkının gelir seviyesini artıracak çok önemli bir ekonomik
faaliyet olarak ön plana çıkacaktır.
Anahtar Kelimeler: Sarıkamış, kırsal turizm, ekonomi, nüfus.