MAHMUT SÂMÎ EL-BÂRÛDÎ VE AHMED ŞEVKÎ ŞİİRLERİNDEKİ KUR’ÂN-I KERÎM İKTİBASLARINDAN ÖRNEKLER


Creative Commons License

Uzunyaylalı M. E., Yanık N. H.

Current perspectives in social sciences (Online), cilt.28, sa.4, ss.534-543, 2024 (Hakemli Dergi)

Özet

Arap edebiyatında iktibas geleneği nesirden ziyade nazımda daha belirgindir. Bu gelenekte Kur’ân-ı Kerîm’in özel bir yeri olduğu tartışmasız bir gerçektir. İslâm’ın ilk dönemlerinden itibaren Müslüman edip ve şairlerin kaleme aldıkları edebî metinlerin içerisinde Kur’ân-ı Kerîm’den iktibasların yapıldığı ve bu alıntıların edebî eserlerin niteliğini belirleyen bir kriter olarak kabul edildiği nakledilmektedir. Modern dönem Arap şiiri akımlarından ihya ekolü mensubu Mahmûd Sâmî Paşa el-Bârûdî ve Emîru’ş-Şuarâ namlı Ahmed Şevkî çalışmada bir bağlam içerisinde tarihî arka planı sunulan iktibas sanatına şiirlerinde sıkça yer veren iki modern dönem Arap şairidir. Eski Arap şiirini, yeni temalar bağlamında klasik döneme nispetle daha kolay vezinler ile canlandırmayı amaçlayan ihyâ ekolünün mensubu bu iki şair, aşk, tasvîr, övgü, yergi vb. temalarla kaleme aldıkları şiirlerinde özellikle ayet-i kerîmelerden lafzî iktibaslar yahut mana cihetiyle alıntılar veya ayetlere telmihler yapmışlardır. Çalışmada bahse konu şairlerin şiirlerinde yaptıkları Kur’ân-ı Kerim iktibaslarından bazı örnekler sunulacaktır. 

In Arabic literature, the tradition of quotation is more evident in verse than in prose. It is an undisputed fact that the Holy Quran has a special place in the tradition of quotation. It is reported that since the early periods of Islam, quotations from the Holy Quran have been made in the literary texts written by Muslim writers and poets, and these quotations have been accepted as a criterion that determines the quality of literary works. Mahmûd Sâmî Paşa el-Bârûdî, who is a member of the revival school, and Ahmed Şevkî, also known as Emîr-i'ş-şuârâ, are two modern period Arab poets who frequently include the art of quotation in their poems, the historical background of which is presented in a context in the study. These two poets, who are members of the revival school, aiming to revive the old Arabic poetry with easier meters compared to the classical period in the context of new themes, love, description, praise, satire, etc. In their poems written on themes, they especially made literal quotations from the verses or quotations or references to the verses in terms of meaning. In the study, some examples of the Quran quotations made by the mentioned poets in their poems will be presented.