Hikmet-Î Hükümet ve Hukuk Devleti İlişkisi: Vatandaş Algısı Üzerine Bir Ölçek Geliştirme Çalışması


Şahin L.

THE JOURNAL OF ACADEMIC SOCIAL SCIENCE STUDIES, cilt.13, sa.164, ss.254-267, 2025 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 13 Sayı: 164
  • Basım Tarihi: 2025
  • Doi Numarası: 10.29228/asos.81068
  • Dergi Adı: THE JOURNAL OF ACADEMIC SOCIAL SCIENCE STUDIES
  • Derginin Tarandığı İndeksler: CAB Abstracts, Central & Eastern European Academic Source (CEEAS), Linguistic Bibliography, MLA - Modern Language Association Database, Veterinary Science Database
  • Sayfa Sayıları: ss.254-267
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, bireylerin Hikmet-i Hükümet ve Hukuk Devleti algılarını ölçmek amacıyla bir ölçek geliştirmeyi hedeflemektedir. Hikmet-i hükümet anlayışı, devletin bekası ve kamu düzenini koruma adına yöneticilere geniş takdir yetkisi tanırken hukuk devleti bireysel hak ve özgürlükleri güvence altına alarak keyfi yönetimi engellemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, bireylerin iki yönetim anlayışına yönelik algılarını ölçmek için Devletin Bekası ve Kamu Düzeni, Hukukun Üstünlüğü ve Bireysel Haklar, Keyfi Yönetim ve Yöneticilere Güven olmak üzere üç boyuttan oluşan 14 maddelik bir ölçek geliştirilmiştir. Ölçeğin geçerlilik ve güvenilirliğini değerlendirmek için normallik testleri, açıklayıcı faktör analizi (AFA) ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) uygulanmıştır. Faktör analizi sonuçları, ölçeğin üç faktörlü yapısını doğrulamış ve toplam varyansın %65,75’ini açıkladığını göstermiştir. Cronbach Alpha katsayısı 0,835 olarak hesaplanmış, DFA sonuçları modelin uyum indekslerinin kabul edilebilir düzeyde olduğunu ortaya koymuştur (RMSEA = 0,076; CFI = 0,939; GFI = 0,904). Geliştirilen ölçek, Hikmet-i Hükümet ve Hukuk Devleti algılarının ölçülmesi için geçerli ve güvenilir bir araç olarak değerlendirilmekte olup siyaset bilimi, hukuk ve kamu yönetimi alanlarında akademik araştırmalarda kullanılabilir.