Akademik Veri Yönetim Sistemi
3. Uluslararası Rekreasyon ve Spor Yönetimi Kongresi, Antalya, Türkiye, 16 - 19 Mayıs 2022, ss.36-37
Giriş ve Amaç:
Bu çalışmada kayak ve snowboard yapan kişilerin serbest zaman ilgilenimleri ve serbest zaman engelleri arasındaki ilişkiyi çeşitli değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem:
Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’de kapasite (konaklama) ve pist olarak en yüksek sayıya sahip olan 5 kayak merkezinde (Palandöken, Sarıkamış, Uludağ, Kartalkaya, Erciyes) kayak/snowboard yapan toplam 796 (Ortyaş=32.48±12.82) birey oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Serbest Zaman İlgilenim Ölçeği” (SZİÖ) ve “Boş Zaman Engelleri Ölçeği” (BZEÖ) kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi için, MANOVA, ANOVA ve Pearson Korelasyon analizi yöntemleri kullanılmıştır. Bu çalışma için ölçeklerin iç tutarlık katsayıları da hesaplanmıştır.
Bulgular:
MANOVA sonuçlarına göre, cinsiyet değişkeninin “BZEÖ” ve “SZİÖ”nin alt boyutları üzerinde anlamlı bir ana etki oluşturduğu bulunmuştur (p<0.05). Anlamlı farklılıkların oluştuğu BZEÖ’de kadın SZİÖ’de ise erkek katılımcıların ortalamalarının diğerlerinden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Öğrenim durumu değişkeni “SZİÖ”nin tüm alt boyutlarında anlamlı farklılığa neden olmuştur (p<0.01). Farklılığın oluştuğu “önem verme” alt boyutunda lise ve daha az, “çekicilik”, “sosyal ilişki”, “özdeşleşme” ve “kendini ifade” alt boyutlarında ise yüksek lisans/doktora eğitimine sahip olan katılımcıların ortalama puanları diğerlerinden daha yüksek bulunmuştur. En sık gidilen kayak merkezi değişkeninin “BZEÖ”nin ve “SZİÖ” tüm alt boyutlarında anlamlı bir farklılık oluşturduğu anlaşılmıştır (p<0.01). “Kendine Ait Malzemeye Sahip Olma” değişkenin “BZEÖ”nin “kişisel engeller” ve “kişilerarası engeller” alt boyut puanlarında anlamlı farklılık oluşturduğu tespit edilmiştir (p<0.01). Kendine ait bir malzemeye sahip olmadığını ifade eden bireylerin daha fazla kişisel ve kişilerarası engele sahip olduğu bulgulanmıştır. Benzer şekilde “SZİÖ”nin tüm alt boyut puanlarında da anlamlı farklılık olduğu anlaşılmıştır (p<0.01).
Sonuç:
Sonuç olarak, bireylerin serbest zaman aktivitesi olarak kayak ve snowboard sporlarına katılımlarını engelleyen en önemli faktörün “yapısal engeller” en az etki eden faktörün ise “kişisel engeller” faktörü olduğu belirlenmiştir. Ayrıca bireylerin kış sporu olarak kayak veya snowboard ya da her ikisi ile de ilgilenmelerindeki en önemli üç nedenin sırasıyla “çekicilik”, “sosyal ilişki” ve “özdeşleşme” olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Serbest zaman engelleri - serbest zaman ilgilenimi – kayak