EGE 11th INTERNATIONAL CONFERENCE ON SOCIAL SCIENCES, İzmir, Türkiye, 1 - 03 Haziran 2024, ss.1574-1581
Günümüzde artan rekabet koşulları ve gelişen teknoloji işletmeleri etkileyen değişkenlerin
sayısını da artırmıştır. İşletme yöneticilerin temel amacı olan değer maksimizasyonuna ulaşmak
gün geçtikçe daha da zorlaşmaktadır. İşletmelerin piyasadaki değeri, işletme içinden ve
dışından olmak üzere birçok faktörden etkilenmektedir. İşletme dışı etkilerin başında ise içinde
bulunulan ekonominin koşulları gelmektedir. Özellikle son zamanlarda dünya genelinde artan
enflasyon ve beraberinde gelen bazı ekonomik sorunlar hem piyasa yöneticilerini hem de
işletmelerin karar almalarını zorlaştırmış, gelecek ile ilgili olan belirsizlikleri artırmıştır.
Değişen makroekonomik koşullar işletmelerin finansallarında da değişikliklere neden olmuştur.
İşletme değerinin maksimum yapmak hedefine yol alırken, işletme ve finans yöneticileri, işletme içi
dinamikleri kontrol ettikleri gibi, işletme dışında meydana gelen enflasyon, faiz oranları gibi
makroekonomik değişkenlere göre işletmenin geleceğine yön vermelidirler. İşletmenin olağan
faaliyet akışı içerisinde hesapladığı ve öngördüğü finansal oranlar makroekonomik
değişkenlerin etkisiyle erozyona uğramaktadır. Bu değişimin yönünün ve etkisinin bilinmesi
işletme yöneticileri açısından hayati bir durum oluşturmaktadır. Bu nedenle günümüzde işletme
finansallarının hangi değişkenlerden nasıl etkilendiğinin tespiti daha da önem kazanmıştır. Bu
konudan hareketle çalışmada, işletmelerin değeri ile makroekonomik değişkenler arasındaki
ilişki araştırılmıştır. Makroekonomik değişkenlerin işletme değerine etkisini ölçmek için,
Tüketici Fiyat Endeksi, Gıda Ürünleri Tüketici Fiyat Endeksi, Üretici Fiyat Endeksi , Gıda
Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi, Ticari Faiz Oranı ve Piyasa Değeri/Defter Değeri Oranı
değişken olarak kullanılmıştır. Borsa İstanbul Gıda Endeksinde faaliyet gösteren firmaların
verileri üzerinden değişkenler kullanılarak nedensellik analizi yürütülmüştür. Yapılan
çalışmada 2013 yılı 4. çeyrek verileri ile 2023 yılı 3. çeyrek arasındaki 40 dönemlik veri
kullanılmıştır.805 gözlem üzerinde yapılan analiz sonuçlarına göre Tüketici Fiyat Endeksi ve
Gıda Ürünleri Tüketici Fiyat Endeksinin işletmelerin değerindeki değişimlerin belirleyicileri
oldukları tespit edilmiştir.