Akademik Veri Yönetim Sistemi
12th International Medicine and Heath Sciences Researches Congress, Ankara, Türkiye, 18 - 19 Mart 2023, ss.417-418
Özet: Amaç:Serviks kanseri(ca) tanılı hastalar postoperatif yüksek tekrarlama riski veya lokal ileri evre
hastalık varlığında radyoterapi(±kemoterapi) ile tedavi edilmektedirler.Bakanlığımız 30 yaşından
itibaren her 5 yılda bir etken virüslerin tespitini ve sitolojik incelemeyi içeren ta-rama testlerini
uygulamakta ve virüslere karşı geliştirilmiş aşının uygulanmasını destekle-mektedir.Çalışmamızda
radyasyon onkolojisi kliniklerinde görüşülen serviks ca tanılı hasta-ların tarama/aşı bilgisini
sorguladık.Gereç/Yöntem:Aralık 2021-Mayıs 2022 tarihleri ara-sında hastalara yüzyüze anket soruları
yöneltildi.Bulgular:Onbeş merkezden(%23 dev-let,%49.3 üniversite,%27.7 özel) 300 hastanın verileri
değerlendirildi.Yaş ortalaması 55.35±11.52 idi.Katılımcıların %18.7’si formal bir eğitim
almamıştı.Anket sırasında %35.7’sinin eşi yoktu.Ortanca evlenme yaşı 20,ilk gebelik yaşı 21,gebelik
sayısı 4,ilk doğum yaşı 21,doğum sayısı 3’tü.Tanıdan önceki son kontrolleri ortalama 54.41 ay(1-588)
önce ya-pılmıştı;5’i hiç jinekoloğa gitmemişti.Katılımcıların %46.3’ünde tanı yaşı ≤50 idi,%67.3’ü tanı
öncesi en az bir defa jinekolojik muayene,%39’u en az bir defa smear testi yaptırmış-tı;test
yaptırmayanların %55.7’sinin testten haberi olmamıştı.Evresi bilinen 295 katılımcının %17.7’si evreI,%34.7’si evre-II,%38.7’si evre-III ve %7.3’ü evre-IV idi.Devlet kurumunda tedavi olan,formal bir
eğitim almayan;evlilik,ilk gebelik ve ilk doğum yaşı 18 yaş altı olan;>60 yaş tanı alan,tanı öncesi
jinekolojik muayene ve smear yaptırmayan katılımcıların serviks kanseri tarama bilgisi ve farkındalık
düzeyinin istatistiksel olarak anlamlı derecede daha düşük olduğu saptandı(p<0.05).Benzer
| 418
şekilde,devlet kurumunda tedavi olan,formal bir eğitim almayan;evlilik,ilk gebelik ve doğum yaşı 18
altı olan,4’ten fazla gebelik ve doğumu olan;>60 yaş tanı alan,tanı öncesi jinekolojik muayene ve smear
yaptırmayan katılımcıların HPV aşı bilgisi ve farkındalık düzeyinin istatistiksel olarak anlamlı derecede
daha düşük olduğu saptandı(p<0.05).Hastalık evresi bilinen 295 hastanın bilgi düzeylerine göre evre
dağılımı incelendiğinde,evre III-IV hastalara göre evre I hastaların tarama/aşı bilgisinin
2.7(95%CI:1.27-5.79;p=0.010) kat daha fazla olduğu saptandı.Sonuç:Eğitim düzeyinin artması,üniversite hastanesinde takip edilmek,tarama ve aşı bilgisi olması tanının daha erken evrede
olmasını sağlamaktadır.Ancak ülkemizde evlilik ve ilk gebeliğin erken yaşta olması nedeniyle tarama
18-25 yaşta başlatılabilir.Benzer veya daha kapsamlı bir anketin jinekoloji ve/veya kanser tarama
kliniklerinde yapılması ulusal tarama programının gözden geçirilmesi açısından daha yön gösterici
olabilir.
Anahtar Kelimeler: Serviks Kanseri, Smear Testi, Hpv Aşısı, Farkındalık