ERZURUM VE ÇEVRESİNDE ŞEKER PANCARI TARIMI VE ŞEKER SANAYİ


Creative Commons License

KODAY Z., YILDIRIM K.

Doğu Esintileri, sa.15, ss.121-147, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Doğu Esintileri
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.121-147
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Şeker, yüzyıllardan beri insanların önemli gıda maddelerinden biri olmuş ve şeker kaynağı olarak 18. yüzyıla kadar ağırlıklı olarak sadece şeker kamışı kullanılmıştır. Şeker pancarında şekerin varlığı ilk kez 18’inci yüzyılda Almanya’da yapılan çalışmalarda tespit edilmiştir. Ancak şeker pancarından elde edilen şekerin, şeker kamışından elde edilene göre daha pahalı olması nedeniyle üretim için fabrika kurulması 19’uncu yüzyılın başlarında mümkün olmuştur. Avrupa’nın ve ülkemizin bulunduğu coğrafyanın şeker kamışı tarımına uygun olmaması, şeker elde edilmesinde şeker pancarını öne çıkarmıştır. Erzurum ili ve çevresi için yüksek ekonomik değere sahip tarım ürünlerinden biri olan şeker pancarı bölge için büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada ülkemizdeki şeker pancarı tarım alanlarından Erzurum ili ele alınarak şeker pancarı tarımını etkileyen doğal ve beşeri çevre özellikleri değerlendirilmiştir. Erzurum ilinin tarımsal gelişmesinde şeker pancarı yetiştiriciliğinin önemi ve Erzurum ili Aziziye ilçesinde yer alan şeker fabrikasının bölge ve ülke ekonomisine katkıları araştırılmıştır. 

Sugar has been one of the important foodstuffs of people for centuries and only sugar cane was used as a source of sugar until the 18th century. The presence of sugar in sugar beet was first detected in studies conducted in Germany in the 18th century. However, since sugar obtained from sugar beet is more expensive than that obtained from sugar cane, it was possible to establish a factory for production in the early 19th century. The fact that the geography of Europe and our country is not suitable for sugar cane agriculture has brought sugar beet to the fore in sugar production. Sugar beet, which is one of the agricultural products with high economic value for Erzurum province and its surroundings, is of great importance for the region. In this study, the province of Erzurum, one of the sugar beet agricultural areas in our country, was taken into consideration and the natural and human environmental characteristics affecting sugar beet agriculture were evaluated. The importance of sugar beet cultivation in the agricultural development of Erzurum province and the contribution of the sugar factory located in Erzurum province Aziziye district to the regional and national economy were investigated. The aim of the study is to determine the natural and human environmental characteristics of sugar beet agriculture in Erzurum, to determine the place of sugar beet in the current economic structure, to identify the problems related to sugar beet and to offer solutions. For this purpose, Erzurum Sugar Factory in the region was examined and the data obtained were analyzed.