Akademik Veri Yönetim Sistemi
4. Uluslararası İpek Yolu Akademik Çalışmalar Sempozyumu, Nevşehir, Türkiye, 17 - 19 Aralık 2020, ss.29
Günlük yaşamın vazgeçilmezleri arasında yer alan tüketim, günümüz koşullarında sembolik bir
anlama bürünmüştür. Nesneler, kullanım amacından sıyrılarak sembolik anlamları veya imajları için
tüketilmeye başlanmıştır. İhtiyaçların rasyonel yaklaşımla karşılanması anlayışı yerini yaşam tarzı,
kimlik oluşturma, çevreye mesaj verme, statü edinme gibi farklı anlayışlara bırakmıştır. Güç ve mutluluk
simgesi şeklinde algılanan tüketime, sosyal pasaport görevi yüklenmiştir.
Tüketicileri yönlendirmede ve onların seçimlerini etkilemede moda itici bir güce sahiptir. Giyim
kuşam, yaşam tarzı, ev dekorasyonu, tatil seçimi, araç tercihi gibi göstergeler üzerinden iletişim kuran
moda, kapitalist sistemin ve tüketim döngüsünün önemli bir ayağını oluşturmaktadır. Bireylerin tercihi
gibi görünen tüketim eylemlerinde reklamların, dergilerin, ünlülerin, zenginlerin vs. faktörlerin
yönlendirici etkisi bulunmaktadır. Bu noktada moda dergileri yadsınamayacak kadar güçlü bir etkiye
sahiptir. Ünlüler dünyasından, sosyete hayatından, iş çevrelerinden haberlerle dolu olan moda dergileri,
okuyucularını sunulan haberlerin özneleri gibi olmaya yönlendirmektedir. Hedef kitlesinin büyük kısmı
kadınlardan oluşan bu dergilerin kapağında genelde ünlü mankenler, oyuncular, şarkıcılar, modacılar gibi görselliği ile ön planda olan genç kadınlara yer verilmektedir. Cinsiyetçi yargılar eşliğinde kadın
bedeni haz unsuru olarak sunulmaktadır. Tüketimin ideolojisinin yansıtıldığı moda dergilerinde kültürel,
sosyal, dinsel ve cinsel alanlarda olması gereken kadın modeli yani ideal kadın figürü
örneklendirilmekte ve bu doğrultuda kadınlardan genç, güzel, ince, bakımlı, sağlıklı, güzel saçlı,
modern, şık, tarz sahibi vs. olmaları beklenmektedir. Bu beklentiyi karşılayabilen kadınlar çevrelerine
güçlü, mutlu, değerli, saygın olduğu yönünde çeşitli mesajlar verdiğini düşünmektedir.
Bu çalışmada en çok okunan moda dergilerinden Marie Claire dergisinin 2020 yılında Ağustos,
Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık aylarında çıkardığı beş sayının kapak sayfaları incelenmektedir. Yapılan
inceleme neticesinde tüketim kültürünün betimlediği kadın figürünün dergi kapaklarında yer aldığı
anlaşılmaktadır.