GELENEKSEL YAĞMURSUYU DRENAJ SİSTEMLERİNİN TAŞKIN ANALİZİ VE KENTSEL SÜRDÜRÜLEBİLİR DRENAJ SİSTEMLERİ ÖRNEKLERİ

Creative Commons License

Çırağ B., Fırat M.

INTERNATIONAL ECOLOGY AND ENVIRONMENT CONGRESS, Baku, Azerbaycan, 01 Mayıs 2023, ss.31-41

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Baku
  • Basıldığı Ülke: Azerbaycan
  • Sayfa Sayıları: ss.31-41
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kentsel bölgelerde geçirimsiz alanların artması ve buna bağlı olarak yüzeysel akışın artması, kentsel taşkın olasılığını arttırmaktadır. İnsanların yoğun olarak yaşadığı bölgelerdeki kentsel taşkınlar, can ve mal kaybı gibi önemli olumsuz sonuçlar ortaya çıkarabilmektedir. Bunun yanı sıra taşkınlar, kentsel bölgelerde bulunan tarihi ve sanatsal yapılara vereceği zararla şehrin sosyal ve ekonomik özellikleri açısından ciddi sonuçlara sebebiyet verebilmektedir. Bu nedenle taşkınların vereceği zararı en aza indirmek için yağış, drenaj sistemleri ile tahliye edilmesi gerekmektedir. Ağ benzeri yapıya sahip geleneksel drenaj sistemlerinin, iklim değişikliği, yoğun kentleşme gibi etkilerden dolayı zaman zaman kapasitesi yağışı tahliye etmekte yeterli olmamaktadır. Bu nedenle, yeşil çatı, yağmur hendeği gibi yapılarla güçlendirilen sürdürülebilir drenaj sistemleri, yağış miktarını ve pik akışı azaltma amacıyla kullanılmaktadır. Bu çalışma Malatya ilinde mevcutta hizmet veren yağmursuyu drenaj sistemlerinin performansını değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda, hidrodinamik modelleme yeteneğine sahip InfoWorks ICM yazılımı kullanılmıştır. Sayısal yükseklik modeli, bina verileri ve arazi kullanım türü verileri ile model oluşturulmuştur. Analiz, 10 yıl geri dönüş periyodu ve 10 dakikalık yağış süresine sahip yağış için gerçekleştirilmiştir. Taşkın yayılım haritası ve boru-baca kesitleri ile çalışma alanı için taşkın durumu analiz edilmiştir. Analiz sonucunda yağmursuyu drenaj sistemlerinin bazı bölgelerde yağışı deşarj edemediği ve yağışı bacalarda biriktirdiği görülmektedir. Çalışmanın sonunda, uygulaması yapılan ve literatürde bulunan sürdürülebilir drenaj sistemlerine örnekler verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilirlik, taşkın, taşkın analizi, yağmursuyu drenaj sistemleri

The increase in impervious areas in urban areas and the consequent increase in surface runoff increases the probability of urban flooding. Urban floods in densely populated areas can cause significant negative consequences such as loss of life and property. In addition, floods can cause serious consequences for the social and economic characteristics of the city by damaging historical and artistic structures in urban areas. Therefore, in order to minimize the damage caused by floods, rainfall must be discharged through drainage systems. Traditional drainage systems with a network-like structure sometimes have insufficient capacity to drain rainfall due to climate change and dense urbanization. Therefore, sustainable drainage systems reinforced with structures such as green roofs and rain ditches are used to reduce the amount of rainfall and peak runoff. This study aims to evaluate the performance of existing stormwater drainage systems in Malatya province. In this context, InfoWorks ICM software with hydrodynamic modeling capability was used. The model was created with digital elevation model, building data and land use type data. The analysis was performed for rainfall with a return period of 10 years and a rainfall duration of 10 minutes. Flooding situation for the study area was analyzed with flood inundation map and conduit-node sections. As a result of the analysis, it is seen that stormwater drainage systems cannot discharge the rainfall in some regions and accumulate the rainfall in the nodes. At the end of the study, examples of sustainable drainage systems implemented and found in the literature are given.

Keywords: Sustainability, flood, flood analysis, stormwater drainage systems