Erich Kästner’in ”Heiterkeit in Dur und Moll” Yapıtından Mizah Yansımaları


Kayğın Ş.

Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, sa.58, ss.15-25, 2017 (Hakemli Dergi)

Özet

İki Dünya Savaşını da görmüş Alman çocuk yazınının önemli yazarlarından olan Erich Kästner aynı zamanda bir hiciv ustası olarak da bilinir. Nazi döneminde Almanya’yı terk etmeyen yazar yasaklara rağmen çocuk kitapları yazarak çocuk yazınındaki yerini almış ve nasyonal sosyalizme karşı sergilediği olumsuz tutumunu yapıtlarına mizahi bir dille yansıtmıştır. Kitapların yasaklanıp yakıldığı Nazi döneminde kendi kitaplarının yakılmasına tanıklık eden Kästner tüm olup bitenleri ancak mizahi bir çocuk kitabı yazarak anlatabileceği yönünde açıklamalar yaparak çocuk kitaplarına önem vermiştir. Yazarın Heiterkeit in Dur und Moll adlı ele aldığımız bu yapıtı ise Alman, İsviçreli ve Avusturyalı yazarların yapıtlarından derlemiş olduğu çeşitli mizah örnekleri içeren metinlerden oluşmaktadır. Aristoteles ve gülme eylemi ile insanların nelere nasıl güldüklerine kadar mizahla ilgili sorulara yanıt aranan bu derlemede Alman yazınında mizahın yeri konusu da irdelenmeye çalışılacaktır. Çalışmamızda ayrıca Kästner’in gülmek ve güldürmek üzerine ve dünya yazınındaki mizaha karşı olan düşünceleri Heiterkeit in Dur und Moll‘’da yer alan metinler çerçevesinde ele alınacaktır.