DİCLE İLAHİYAT DERGİSİ , cilt.26, sa.1, ss.26-82, 2023 (Hakemli Dergi)
Öz
Madde bağımlılığıyla mücadele teşhis konulmasıyla başlar. Zira madde
bağımlılığı hukuki ve hastalık temelli bir problem olduğu gibi ahlaki ve dini/manevi bir
meseledir. Hukuki ve tıbbi yaklaşımların yetersiz kalmaları bağımlılık problemine karşı
dini/manevi çözüm arayışlarını çoğaltmıştır. Çünkü din/maneviyat, bağımlılığa karşı
hem koruyucu hem de bağımlılıktan iyileşme konusunda önemli bir destek imkânına
sahiptir. Ülkemiz ’de madde bağımlılığıyla mücadele eden kurum ve kuruluşların tedavi
ve iyileştirme programlarında dini/manevi içerikli programlara yer vermemesi bir
eksiklik olarak görülmektedir. Bu kapsamda madde bağımlılığıyla mücadelede önemli
bir yere sahip olan denetimli serbestlik kurumlarında madde bağımlılarına yönelik
yapılandırılmış bir programın olmaması, kurumlarda yapılan manevi danışmanlık ve
rehberlik hizmetlerinin verimliliğini tartışır hale getirmektedir. Buradan hareketle
çalışmanın amacı denetimli serbestliğe tabi tutulan madde kullanıcılarına yönelik
dini/manevi içerikli programların önemini ortaya koymak, bu kapsamda denetimli
serbestliğe tabi tutulan madde kullanıcılarına yönelik uygulanmak üzere araştırmacı
tarafından geliştirilen programın teorik çerçevesini sunmaktır. Araştırmada yurt içi ve
yurt dışında bağımlılığı önleme ve tedavi etmek amacıyla oluşturulan psikospiritüel
programların etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu kapsamda bağımlılara yönelik dini/
maneviyat içerikli bir programın geliştirilmesi için araştırmacı tarafından alan
uzmanlarıyla yapılan görüşme ve alan yazından elde edilen veriler neticesinde on
oturumluk bir program oluşturulmuştur. Programın bağımlılık sürecine etki düzeyini
test etmek için ise yarı deneysel yöntemlerden ön test-son test eşleştirilmiş kontrol
gruplu desen kullanılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Denetimli serbestlik, Manevi Danışmanlık, Madde
Bağımlılığı, Din/Maneviyat, Dini Anlam