Bu araştırmanın amacı sosyal bilgiler öğretmen adaylarının etkin yurttaşlık kavramına yönelik metaforik algılarını belirlemektir. Araştırmada nitel yaklaşım benimsenerek tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma, 2019-2020 öğretim yılı bahar yarıyılında yapılmış olup, Trabzon Üniversitesi’nde öğretim gören sosyal bilgiler öğretmenliği birinci (32) ikinci (40), üçüncü (22) ve dördüncü (52) sınıf düzeylerinde yürütülmüştür. Çalışma grubu 102’si kadın 44’ü erkek olmak üzere 146 öğretmen adayından oluşturulmuştur. Çalışma grubu amaçlı örnekleme yönteminin ölçüt örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Çalışmanın verileri, elektronik olarak hazırlanan açık uçlu anket formu ile toplanmıştır. Anket formunun bağlantı adresi öğretmen adaylarına e posta ve kısa ileti yoluyla gönderilmiştir. Demografik bilgiler ve araştırma sorusunun yer aldığı iki aşamalı anket formunda katılımcılara “Etkin yurttaşlık……gibidir. Çünkü….” ifadesi yöneltilerek öğretmen adaylarının “etkin yurttaşlık” kavramına yönelik metaforik algıları belirlenmeye çalışılmıştır. Öğretmen adaylarından elde edilen verilere içerik çözümlemesi uygulanmıştır. Öğretmen adayları etkin yurttaşlık kavramına ilişkin 146 geçerli, 6 geçersiz olmak üzere 74 farklı metafor üretmiştir. Metaforlar 12 kategori altında birleştirilmiştir. Çalışmanın sonucuna göre öğretmen adaylarının etkin yurttaşlık kavramına yönelik algılarının genel olarak alan yazınla koşut nitelikte olduğu ve öğretmen adaylarının sıklıkla benzer metaforlar ürettikleri belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının etkin yurttaşlık kavramına yönelik olarak en çok görev ve sorumluluk bildirdiğini düşündükleri ödev ve karınca metaforlarını dile getirdiği saptanmıştır.
This study aims to determine the metaphorical perceptions of social studies teacher candidates regarding the concept of active citizenship. The study was conducted using a survey model and a qualitative methodology. The study was conducted in the spring semester of the 2019-2020 academic year at the first (32), second (40), third (22), and fourth (52) grade levels students of the Department of Social Studies Teaching at Trabzon University. The study group consisted of 146 teacher candidates, 102 female, and 44 male. The study group was determined by the criterion sampling method of the purposive sampling method. The data of the study were collected with an electronically prepared open-ended questionnaire. The weblink of the questionnaire was sent to the teacher candidates via e-mail and text messages. “Active citizenship is like … Because…” expression was directed to determine the metaphorical perceptions of teacher candidates. The data obtained from the teacher candidates were subjected to content analysis. Teacher candidates produced 74 different metaphors, including 146 valid and 6 invalids, regarding the concept of active citizenship. The metaphors were combined in 12 categories. According to the study’s results, it was determined that the teacher candidates' perceptions about the active citizenship concept were generally in parallel with the literature and that the teacher candidates often produced similar metaphors. It was determined that teacher candidates mostly expressed the metaphors of homework and ants, which they thought were duties and responsibilities, for the concept of active citizenship.
