Afetler Sonrası Mimarlıkta Yeni Normal


Creative Commons License

Kızılelma S., Görgülü Ş. T.

Kent akademisi (Online), cilt.14, sa.4, ss.911-949, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 14 Sayı: 4
  • Basım Tarihi: 2021
  • Doi Numarası: 10.35674/kent.1009252
  • Dergi Adı: Kent akademisi (Online)
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM), Index Copernicus, Sobiad Atıf Dizini
  • Sayfa Sayıları: ss.911-949
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İnsanoğlu, var olduğu ilk zamanlardan bu yana farklı dönemlerde farklı doğal afetlere maruz kalmıştır. Bu afetler, kimi zaman sadece maddi zararlar ile sonuçlanırken kimi zaman mal kayıplarına ek olarak can kayıplarına da neden olmuştur. Bu kayıpların en aza indirilmesi için afetler öncesinde, afet anında ve afetler sonrasında farklı yerel ve özel kuruluşlar farklı görevler üstlenmektedir. Araştırma kapsamında üzerinde durulacak olan konu, afetler sonrasında fikir aşamasında tasarlanmış ya da üretimi yapılmış olan barınma olanakları ve acil ihtiyaçlara yönelik ele alınan mimari yaklaşımlardır. Afetin meydana gelmesinden sonra, afetin yaşandığı bölgesel koşullar, iklim, nüfus, ekonomik durum, hasar durumu şeklinde sıralanabilecek veriler göz önünde bulundurularak, konuyla ilgili disiplinlerin birbirleriyle iş birliği içerisinde en kısa sürede, en acil ihtiyaçların başında gelen barınma konusunda üretim yapmaları önem arz etmektedir. Bu çalışma kapsamında geçmişten günümüze farklı bölgelerde meydana gelen ve orta dereceli – yüksek kategorisinde değerlendirilebilecek afetler sonrasında inşa edilen geçici ve kalıcı yapı tasarımları ele alınmıştır. Bu tasarımlar, ele aldıkları tasarım yaklaşımları, özgün üretim fikirleri, kurulum süresi, taşınma ve inşa aşamaları ve bunun gibi birçok konuda getirdikleri yenilikler ve kolaylıklar açısından incelenmiştir. Proje önerilerinin ve uygulamalarının kategorize edilmesi deprem, tsunami, sel baskını, göçler ve salgın hastalıklar sonrası yapı tasarımları olarak iki başlık altında yapılmıştır. Başlıklara ait projeler kendi içlerinde gruplandırılarak sınıflandırılmıştır. Afetler sonrası meydana gelen hasarların ortaya çıkardığı barınma problemi, bu konuda yapılan çalışmalar ortaya konularak, hangi afetlerin barınma ihtiyaçlarını ne ölçüde etkilediği üzerinden irdelenmiştir. İncelemeler sonucunda depremler başta olmak üzere, savaş ve göç sonrasında ihtiyaç duyulan barınma ve günümüzde de etkisini devam ettirmekte olan salgın hastalıklar sonrası barınma ihtiyaçlarında meydana gelen değişimlerin diğerlerinden daha ön planda olduğu saptanmıştır.