Disiplinlerarası Yaklaşımlarla Karbon Ayak İzi-I, MERHAN MUĞLU GÜNAY, Editör, EFE AKADEMİ YAYINCILIK, İstanbul, ss.7-28, 2025
Bu çalışma, Malzeme Akış Maliyeti Muhasebesi çerçevesinde
bir un fabrikasının üretim süreçlerindeki kaynak verimliliğini ve maliyet
optimizasyon potansiyelini incelemektedir. ISO 14051, 14052 ve 14053
standartlarına dayanan Malzeme Akış Maliyeti Muhasebesi yaklaşımı, malzeme ve
enerji akışlarının fiziksel ve parasal analizini entegre ederek sürdürülebilir
üretim stratejilerinin geliştirilmesine olanak tanımaktadır.
Erzurum’daki 5.000 ton/yıl kapasiteli bir un
fabrikasının Ağustos ayı verileri üzerinden yapılan analizlerde: Üretim
sürecinde %3,47 atık, %24,03 kepek ve %72,5 un
verimi kaydedilmiştir. 3.662.542 TL’lik üretim maliyetine karşılık
4.739.000 TL gelir elde edilerek %29,39 karlılık sağlanmıştır.
Atık oranının %3’e, kepek oranının %23’e düşürülmesi durumunda
karlılığın %31,32’ye çıkabileceği ve maliyet-gelir oranının %76,15’e
gerileyebileceği öngörülmüştür.
Araştırma, Malzeme Akış Maliyeti Muhasebesinin
kaynak verimliliği ve sürdürülebilirlik açısından önemini vurgulamakta; özellikle SKH
12, SKH 6 ve SKH 13 hedefleriyle uyumlu sonuçlar üretebileceğini ortaya
koymaktadır. İşletmelere, atık minimizasyonu, enerji
verimliliği ve yan ürün değerlendirme stratejileriyle operasyonel
performanslarını iyileştirme önerisi sunulmaktadır.